Εκπαιδεύοντας ...τους γονείς

Για όλα φταίνε οι γονείς, αποφαίνονται θλιμμένα οι ειδικοί της ψυχικής υγείας, ύστερα από μελέτη συγκεκριμένων περιστατικών, αλλά και των γενικότερων στατιστικών στοιχείων για τα ανησυχητικά αυξανόμενα ποσοστά παιδιών και νέων που εμφανίζουν συναισθηματικά προβλήματα, που ασκούν βία, γίνονται θύματα εξάρτησης από τα ναρκωτικά ή φθάνουν ακόμα και στην αυτοκτονία.

Ποιος όμως βοηθάει τους γονείς; Πόση προσπάθεια καταβάλλεται ώστε να βοηθηθούν οι γονείς, για να γίνουν πιο αποτελεσματικοί στην ανατροφή των παιδιών; Που μπορούν οι γονείς να μάθουν τι κάνουν λάθος ή τι θα μπορούσαν να κάνουν καλύτερα, διαφορετικά;

Οι γονείς κατηγορούνται, αλλά δεν εκπαιδεύονται.Εκατομμύρια νέοι γονείς αναλαμβάνουν κάθε χρόνο μια δουλειά που κατατάσσεται ανάμεσα στις πιο δύσκολες που μπορεί να κάνει κανείς: Να πάρουν ένα μωρό, ένα βρέφος σχεδόν ολοκληρωτικά ανήμπορο, και να αναλάβουν επί 18 περίπου χρόνια την πλήρη ευθύνη για την σωματική και την ψυχική του υγεία και να το αναθρέψουν ώστε να γίνει ένας ισορροπημένος, υπεύθυνος, δημιουργικός, καλός άνθρωπος. Υπάρχει πιο δύσκολο, πολύπλοκο και απαιτητικό έργο από αυτό;

Κι όμως, πόσοι γονείς έχουν εκπαιδευτεί για αυτό; Εκπαιδευόμαστε, επίσημα ή ανεπίσημα, για να κάνουμε οποιοδήποτε επάγγελμα, για να οδηγούμε αυτοκίνητο, για να χρησιμοποιούμε υπολογιστές, για εκατοντάδες άλλα μικρά και μεγάλα εγχειρήματα, αλλά όχι για ένα από τα σοβαρότερα, αν όχι το σοβαρότερο, έργο της ζωής μας: την ανατροφή των μελλοντικών γενεών.

Κάνοντας αυτή τη διαπίστωση, ο Dr. Thomas Gordon, αναγνωρισμένος Αμερικανός κλινικός ψυχολόγος, τρεις φορές υποψήφιος για Νόμπελ Ειρήνης, οργάνωσε το 1962 το πρώτο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για γονείς.

Σήμερα, στο πρόγραμμα του, που έχει πλέον αναγνωριστεί διεθνώς ως το πρώτο εργαστήριο για γονείς με βάση τις επικοινωνιακές δεξιότητες και έχει αναθεωρηθεί και εμπλουτιστεί συστηματικά έκτοτε, έχουν συμμετάσχει πάνω από 1,5 εκατομμύριο γονείς σε 43 χώρες και έχουν διδαχθεί τις δεξιότητες που χρειάζονται για να γίνουν πιο αποτελεσματικοί στην ανατροφή των παιδιών τους.

Στο πρόγραμμα Εκπαίδευσης Αποτελεσματικού Γονέα του Gordon, οι γονείς μαθαίνουν πολύ συγκεκριμένες δεξιότητες, που τους επιτρέπουν να κρατήσουν ανοιχτά τα κανάλια επικοινωνίας μεταξύ γονέων και παιδιών, και μάλιστα αμφίδρομα. Μαθαίνουν επίσης μία μέθοδο επίλυσης των συγκρούσεων μεταξύ γονέων και παιδιών, που συντελεί στην ενίσχυση και όχι στη φθορά της μεταξύ τους σχέσης. Το πρόγραμμα βασίζεται στην πεποίθηση ότι οι γονείς και τα παιδιά μπορούν να αναπτύξουν μια ζεστή, στενή σχέση, βασισμένη στην αμοιβαία αγάπη και τον σεβασμό. Έχει επίσης δείξει ότι «το χάσμα των γενεών» δεν υφίσταται στις οικογένειες.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Thomas Gordon, «Όταν εργαζόμουν ως κλινικός ψυχολόγος, ήμουν πεπεισμένος, όπως και οι περισσότεροι γονείς, ότι η περίοδος της επανάστασης κατά την εφηβεία είναι αναπόφευκτη, αποτέλεσμα της οικουμενικής επιθυμίας των νέων να αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους και να επαναστατήσουν κατά των γονέων τους. Ήμουν σίγουρος ότι η εφηβεία, όπως έχουν δείξει οι περισσότερες μελέτες, είναι χωρίς εξαίρεση μια περίοδος αναστάτωσης και έντασης για τις οικογένειες. Η εμπειρία μας από την Εκπαίδευση Αποτελεσματικού Γονέα απέδειξε ότι έκανα λάθος. Τώρα είμαι πεπεισμένος ότι οι έφηβοι δεν επαναστατούν κατά των γονέων τους. Επαναστατούν απλά εναντίον συγκεκριμένων επιβλαβών μεθόδων πειθαρχίας, που σχεδόν παγκοσμίως χρησιμοποιούν οι γονείς. Η αναταραχή και η διαφωνία στις οικογένειες μπορεί να είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας στην καθημερινότητα τους, όταν οι γονείς μάθουν να ακολουθούν μία νέα μέθοδο επίλυσης των συγκρούσεων.»

Επιπλέον, το πρόγραμμα της Εκπαίδευσης Αποτελεσματικού Γονέα έριξε νέο φως στην έννοια της τιμωρίας στην ανατροφή των παιδιών. Πολλοί από τους γονείς στην Εκπαίδευση έχουν αποδείξει ότι η τιμωρία μπορεί να εκλείψει εντελώς από την πειθάρχηση των παιδιών, όλα τα είδη τιμωρίας, όχι μόνο η σωματική. Οι γονείς μπορούν να μεγαλώσουν παιδιά που να είναι υπεύθυνα, αυτοπειθαρχημένα και συνεργάσιμα, χωρίς να στηρίζονται στο όπλο του φόβου.

Μπορούν να μάθουν πώς να επηρεάζουν τα παιδιά, ώστε η συμπεριφορά τους να είναι αποτέλεσμα πραγματικού ενδιαφέροντος για τις ανάγκες των γονέων και όχι φόβου τιμωρίας ή απώλειας προνομίων.

Μήπως αυτό ακούγεται πολύ ωραίο για να είναι αληθινό; Πιθανόν. Το ίδιο ακουγόταν και στα δικά μου αυτιά, πριν αποκτήσω προσωπική εμπειρία από την εκπαίδευση γονέων στο πρόγραμμα. «Όπως και οι περισσότεροι ειδικοί, είχα υποτιμήσει τους γονείς», αναφέρει ο Gordon και συμπληρώνει: «Οι γονείς της Εκπαίδευσης μου έμαθαν πόσο ικανοί είναι να αλλάξουν αν τους δοθεί η ευκαιρία να εκπαιδευτούν.» Οι γονείς στην Εκπαίδευση, με ελάχιστες εξαιρέσεις, είναι πρόθυμοι να μάθουν μία νέα προσέγγιση στην ανατροφή των παιδιών. Πρέπει όμως πρώτα να πεισθούν ότι οι νέες μέθοδοι θα αποδώσουν. Οι περισσότεροι γονείς γνωρίζουν ήδη ότι οι παλιές τους μέθοδοι πειθαρχίας είναι αναποτελεσματικές. Έτσι, οι γονείς της εποχής μας είναι έτοιμοι για αλλαγή και το πρόγραμμα μας έχει αποδείξει ότι μπορούν να αλλάξουν.

Πηγή. Για περισσότερες πληροφορίες για το Εργαστήριο Εκπαίδευσης Αποτελεσματικού Γονέα ακολουθήστε στο facebook τη σελίδα: https://www.facebook.com/ergastirioapotelesmatikougonea
ή επικοινωνήστε στο 213 0360 253 και opsomiadi@gmail.com