Όταν το παιδί υπνοβατεί...

Μπορεί να σας φοβίζει και να σας ξαφνιάζει, αλλά είναι αρκετά συχνή στα παιδιά και περνά όταν φτάσουν στην εφηβεία. Όμως καλό είναι να εφαρμόσουν οι γονείς μερικά απλά βήματα που θα κρατήσουν τους νεαρούς υπνοβάτες ασφαλείς.

Η υπνοβασία, παρά το όνομά της περιλαμβάνει περισσότερα πράγματα, από απλά να περπατά. Κυμαίνεται από αβλαβή (κάθεται το παιδί), σε δυνητικά επικίνδυνη (περιφέρεται έξω), ή και ανάρμοστη (το παιδί μπορεί να ανοίξει την πόρτα μιας ντουλάπας και να ουρήσει). Άσχετα με το τι θα κάνει ένα παιδάκι, είναι απίθανο να θυμάται μετά τι έχει συμβεί.

Καθώς κοιμόμαστε, το μυαλό μας περνά από πέντε στάδια ύπνου, τα στάδια 1,2,3,4 και Rem (γρήγορη κίνηση των ματιών). Μαζί τα στάδια αυτά αποτελούν ένα κύκλο ύπνου. Ο κύκλος αυτός διαρκεί περίπου 90 έως 100 λεπτά. Έτσι, ένα άτομο βιώνει περίπου τέσσερις ή πέντε κύκλους ύπνου κατά τη διάρκεια της νύκτας.

Η υπνοβασία πιο συχνά συμβαίνει κατά τη διάρκεια των σταδίων 3 και 4 που είναι ο βαθύτερος ύπνος. Στη διάρκεια αυτών των σταδίων είναι πιο δύσκολο να ξυπνήσει κανείς και όταν ξυπνήσει μπορεί να αισθάνεται ζαλισμένος και αποπροσανατολισμένος για λίγα λεπτά.

Τα παιδιά έχουν την τάση να υπνοβατούν μετά από μία ή δύο ώρες που έχουν κοιμηθεί και μπορούν να περιφέρονται για λίγα δευτερόλεπτα έως μισή ώρα.

Αιτίες της υπνοβασίας.

Η υπνοβασία είναι πολύ πιο συχνή στα παιδιά από ότι στους ενήλικες και σταματά στα χρόνια της εφηβείας. Μπορεί να είναι κληρονομικό, οπότε αν ένας από τους γονείς υπνοβατούσε, μπορεί και το παιδί να υπνοβατεί επίσης.
Άλλοι παράγοντες μπορούν να είναι:

• Η έλλειψη ύπνου ή κόπωση
• Ακανόνιστο πρόγραμμα ύπνου
• Ασθένεια ή πυρετός
• Ορισμένα φάρμακα
• Στρες
• (Η υπνοβασία σπάνια προκαλείται από ένα ιατρικό, συναισθηματικό ή ψυχολογικό πρόβλημα).

Συμπεριφορά κατά τη διάρκεια της υπνοβασίας.
Φυσικά, το να σηκωθεί από το κρεβάτι του και να περπατά τριγύρω, ενώ εξακολουθεί να κοιμάται είναι το πιο προφανές σύμπτωμα. Αλλά μπορεί επίσης να:

• Μιλά
• Είναι δύσκολο να ξυπνήσει
• Φαίνεται ζαλισμένο
• Είναι αδέξιο
• Δεν ανταποκρίνεται όταν του μιλάτε
• Είναι καθισμένο στο κρεβάτι και κάνει τις ίδιες κινήσεις, όπως τρίβει τα μάτια του ή ενοχλείται από τις πιτζάμες του
• Επίσης τα μάτια του μικρού παιδιού είναι ανοιχτά, αλλά δεν βλέπει με τον ίδιο τρόπο που το κάνει όταν είναι ξύπνιο και συχνά πιστεύει ότι βρίσκεται σε διαφορετικό δωμάτιο ή και σε ένα άλλο σπίτι.

Ορισμένες φορές επίσης το παιδί παρουσιάζει:

• Άπνοια (σύντομες διακοπές της αναπνοής, ενώ κοιμάται)
• Ενούρηση
• Νυχτερινούς φόβους

Η υπνοβασία είναι επικίνδυνη;
Η υπνοβασία από μόνη της δεν είναι επικίνδυνη. Ωστόσο μπορεί να προκληθούν ορισμένα επικίνδυνα επεισόδια, γιατί τα παιδιά δεν είναι ξύπνια και έτσι δεν μπορούν να συνειδητοποιήσουν τι κάνουν, όπως να κατέβουν μία σκάλα ή να σκύψουν από ένα ανοικτό παράθυρο.

Η υπνοβασία δεν είναι συνήθως ένα σημάδι ότι υπάρχει κάποιο συναισθηματικό ή ψυχολογικό πρόβλημα. Έτσι δεν προκαλεί στο παιδί κάποιο πρόβλημα, δεν θυμάται καν τη βραδινή του βόλτα.
Πώς μπορούν οι γονείς να προφυλάξουν το παιδάκι που υπνοβατεί.

Είναι πολύ σημαντικό να λάβουν προφυλάξεις ώστε το παιδί να μην πέσει από τις σκάλες, να μην βγει από το σπίτι ή ακόμη και να μην οδηγήσει, αν φυσικά είναι στην εφηβική ηλικία.

Έτσι, προσπαθήστε να μην το ξυπνήσετε, διότι μπορεί να τρομάξει. Αντίθετα, οδηγήστε το ήρεμα πίσω στο κρεβάτι του.

Κλειδώστε τα παράθυρα και τις πόρτες, όχι μόνο στο υπνοδωμάτιο του αλλά σε όλο το σπίτι. Ίσως θα πρέπει να βάλετε και κάποιες επιπλέον ασφάλειες (κλειδαριές) όπου χρειάζεται. Τα κλειδιά του αυτοκινήτου να είναι κάπου που δεν μπορεί το παιδί να τα πάρει.

Μην το αφήνετε να κοιμηθεί σε κρεβάτι κουκέτα μπορεί να πέσει και να χτυπήσει άσχημα. Αφαιρέστε όλα τα αιχμηρά ή εύθραυστα αντικείμενα γύρω από το κρεβάτι του. Κρατήστε όλα τα επικίνδυνα αντικείμενα μακριά.

Βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχουν στο δωμάτιο του εμπόδια στο πάτωμα και σε όλο το σπίτι για να μην παραπατήσει.

Βάλτε μία πόρτα ασφαλείας έξω από το δωμάτιο του και στη κορυφή της σκάλας, αν φυσικά υπάρχει στο σπίτι.

Άλλοι τρόποι για να βοηθήσετε το μικρό σας υπνοβάτη.
Εκτός και αν τα επεισόδια είναι πολύ τακτικά και έχουν σαν αποτέλεσμα να έχει υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, ή αν σχετίζεται με επικίνδυνες συμπεριφορές, δεν υπάρχει λόγος θεραπείας. Στην αντίθετη περίπτωση και αν συνεχίζει η υπνοβασία στην εφηβεία, μιλήστε με το γιατρό σας. Επίσης ενημερώστε τον αν παρατηρήσετε ότι υπάρχει παλινδρόμηση ή δυσκολία στην αναπνοή.

Μπορεί ο γιατρός να συστήσει μία θεραπεία που ονομάζεται προγραμματισμένη αφύπνιση. Αυτό διαταράσσει τον κύκλο του ύπνου αρκετά ώστε να σταματήσει την υπνοβασία. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να δώσει κάποια φάρμακα για να ενισχύσει τον ύπνο.

Άλλοι τρόποι για να βοηθήσουν οι γονείς να μειωθούν τα επεισόδια της υπνοβασίας.

Κρατήστε το παιδί ήρεμο και χαλαρό πριν τον ύπνο, ακούγοντας απαλή μουσική.

Καθιερώστε ένα πρόγραμμα ύπνου με τακτικές ώρες για να κοιμηθεί και να ξυπνήσει και επιμείνετε σε αυτό.

Βάλτε το μικρό να κοιμηθεί νωρίτερα. Αυτό μπορεί να βελτιώσει την υπνηλία.

Μην αφήνετε το παιδί να πίνει πολλά υγρά το βράδυ και να είστε σίγουρες ότι πάει στην τουαλέτα πριν ξαπλώσει. Η γεμάτη κύστη μπορεί να συμβάλει στην υπνοβασία.

Αποφύγετε τα ποτά με καφεΐνη το βράδυ.

Βεβαιωθείτε ότι το υπνοδωμάτιο είναι ήσυχο και άνετο, κάντε ησυχία όταν προσπαθεί να κοιμηθεί το βράδι ή και το μεσημέρι.

Τέλος, την επόμενη φορά που θα αντιμετωπίσετε το μικρό σας υπνοβάτη, μην πανικοβληθείτε. Απλά οδηγείστε το ήρεμα πίσω στην ασφάλεια και την άνεση του κρεβατιού του.