Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ)
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) αποτελεί την πιο συχνή διαταραχή ψυχική διαταραχή στα παιδιά και τους εφήβους, ενώ τα συμπτώματά της συχνά επιμένουν μέχρι και την ενήλικη ζωή.
Τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον τόσο των ιατρών όσο και των δασκάλων έχει στραφεί στην έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπισή της καθώς τα παιδιά που πάσχουν από αυτή δεν χαρακτηρίζονται πλέον ως «δύσκολα» ή «ανυπάκουα».
Τα κύρια χαρακτηριστικά της είναι η υπερκινητικότητα και η αδυναμία ελέγχου των παρορμητικών αντιδράσεων.
Σε άλλα παιδιά η διαταραχή εκδηλώνεται με συχνή απόσπαση της προσοχής και με αδυναμία συγκέντρωσης σε δραστηριότητες όπως τα σχολικά μαθήματα.
Ως πάθηση είναι πιο συχνή στα αγόρια και συχνά διαγνώσκεται κατά την πρώιμη σχολική ζωή, όταν το παιδί αδυνατεί να παρακολουθήσει τα μαθήματα. Στους ενήλικες, η διαταραχή εκδηλώνεται ως αδυναμία ελέγχου του χρόνου, έλλειψη οργάνωσης και δυσχέρεια στη λήψη αποφάσεων και στην εγκατάσταση σαφών στόχων. Παράλληλα, σε πολλές περιπτώσεις παρατηρούνται και προβλήματα κοινωνικότητας, χαμηλή αυτοεκτίμηση κ.α.
Σε γενικές γραμμές τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ μπορούν να διακριθούν σε 3 ξεχωριστές κατηγορίες.
• Διάσπαση προσοχής η οποία εκδηλώνεται ως αδυναμία παρακολούθησης εντολών, ονειροπόληση, αδυναμία εκτέλεσης εντολών ή συχνά λάθη τα οποία δεν δικαιολογούνται από το βαθμό της ψυχοκινητικής του ανάπτυξης και συχνή απώλεια υλικών αγαθών (παιχνίδια, μπουφάν, τσάντες κλπ)
• Υπερκινητικότητα η οποία εκδηλώνεται ως αδυναμία να καθίσει σε ένα μέρος, δυσκολία στο να παίξει ήρεμα, διαρκή κίνηση (ή/και τρέξιμο), διαρκή ομιλία κλπ
• Παρορμητικότητα. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ έχουν πρόβλημα να περιμένουν τη σειρά τους για να εκτελέσουν εντολές ή να απαντήσουν σε ερωτήματα και διακόπτουν συχνά τους άλλους.
Ποια είναι τα συχνότερα αίτια εμφάνισης ΔΕΠΥ;
Η διαταραχή έχει οικογενή χαρακτηριστικά. Έτσι λοιπόν φαίνεται να κληρονομείται από τους γονείς στα παιδιά, με άγνωστη όμως διεισδυτικότητα (δεν είναι εύκολο να καθοριστεί ο βαθμός των συμπτωμάτων).
Περιβαλλοντικά αίτια, όπως η έκθεση σε τοξικά προϊόντα (μόλυβδος) η πτωχή διατροφή, το κάπνισμα μέσα στο σπίτι καθώς και βλάβες στον εγκέφαλο (συχνά μετά από τραυματισμό) φαίνεται ότι προδιαθέτουν στην ανάπτυξη της διαταραχής.
Υπάρχει θεραπεία;
Πολλά από τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ μπορούν να θεραπευθούν είτε με φάρμακα είτε με ειδικές θεραπείες (όπως για παράδειγμα συμπεριφορική θεραπεία, ψυχοθεραπεία, η ανάπτυξη κοινωνικών ερεθισμάτων καθώς και η συμμετοχή στα μαθήματα ειδικών σχολείων που αντιμετωπίζουν τα βαρύτερα από αυτά τα περιστατικά).
Πως επηρεάζεται η ποιότητα ζωής αυτών των ανθρώπων;
Στη συντριπτική τους πλειοψηφία, οι άνθρωποι που πάσχουν από ΔΕΠΥ ζουν φυσιολογικά και είναι χαρούμενοι. Η θεραπεία σε κάθε περίπτωση βοηθάει στην αντιμετώπιση των εμποδίων που προκαλεί η διαταραχή της συμπεριφοράς.
Σε ορισμένες περιπτώσεις η θεραπεία μπορεί να σταματήσει να λειτουργεί μετά από κάποιο χρονικό διάστημα και σε αυτές τις περιπτώσεις συστήνεται η αλλαγή της.
Η Ελεάνα Γκιώκα είναι επιμελήτρια στη Β` Παιδιατρική κλινική του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών ενώ παράλληλα διατηρεί ιδιωτικό παιδιατρικό ιατρείο. Αποφοίτησε από την Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών το 2005. Από το 2006 έως το 2007 εργάστηκε ως αγροτική ιατρός στο Γ.Ν. Χαλκίδας και στο Κέντρο Δηλητηριάσεων του νοσοκομείου Παίδων «Παναγιώτη & Αγλαΐας Κυριακού», όπου είχε την ευκαιρία να εμπλουτίσει την εμπειρία της στις παιδικές δηλητηριάσεις. Ταυτόχρονα διετέλεσε επιστημονική υπεύθυνος για την Ελλάδα στο πανευρωπαϊκό πρόγραμμα παρακολούθησης δηλητηριάσεων από paraquat. Από το 2008 έως το 2010 αποτέλεσε επιστημονική συνεργάτη της Α` Πανεπιστημιακής Παιδιατρικής Κλινικής του Νοσοκομείου Παίδων “Αγία Σοφία” συμμετέχοντας στο πρόγραμμα παρακολούθησης παιδιών με παιδική παχυσαρκία στα Εξωτερικά Ιατρεία Παιδικής Παχυσαρκίας, της Μονάδας Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού και Διαβήτη. Παράλληλα εργάστηκε στη Μονάδα Φύλαξης Βλαστοκυττάρων του Μαιευτηρίου «Ιασώ». Ειδικεύτηκε στην Παιδιατρική στο Γ.Ν. Παίδων «Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού». Το 2014 αναγορεύτηκε Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με βαθμό άριστα, με γνωστικό αντικείμενο την παιδική παχυσαρκία. Από το Μάρτιο του 2015 αποτελεί επιστημονική συνεργάτη του Εργαστηρίου Πειραματικής Χειρουργικής και Χειρουργικής Ερεύνης «Ν. Σ. Χρηστέας», της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στοιχεία επικοινωνίας: 2114088890 – 6936160787 Διεύθυνση Ιατρείου:Χαϊμαντά 22 (Πεζόδρομος) Χαλάνδρι
Περισσότερα άρθρα της παιδιάτρου με ένα κλικ εδώ.
