Βοηθάμε το παιδί να χτίσει μια υγιή εικόνα για το σώμα του

Όταν μιλάμε για εμφάνιση, αναφερόμαστε σε δύο πράγματα: αφενός σε αυτό που αποκαλούμε «σωματικό σχήμα» και αφετέρου στην «εικόνα σώματος».

Σύμφωνα με τη F.Dolto (Γαλλίδα ψυχαναλύτρια και παιδίατρος),…το σωματικό σχήμα είναι μια δεδομένη πραγματικότητα, το σαρκικό μας βίωμα σε επαφή με το φυσικό κόσμο.

Καθορίζει το άτομο ως εκπρόσωπο του ανθρώπινου είδους ανεξαρτήτως τόπου, χρόνου ή συνθηκών κάτω από τις οποίες ζει.

Υπό αυτή την έννοια, το άτομο από τη στιγμή που θα γεννηθεί, χρησιμοποιεί το σώμα του για να επικοινωνήσει με το περιβάλλον και να ορίσει τον εαυτό του μέσα σε αυτό.
Το βρέφος αρχικά αντιλαμβάνεται το σώμα του αδιαφοροποίητο με το περιβάλλον και μεγαλώνοντας αρχίζει να αντιλαμβάνεται τα μέλη του και τη λειτουργία που αυτά μπορούν να επιτελέσουν.

Με την πάροδο του χρόνου και τη φυσιολογική γνωστική ανάπτυξή του, αρχίζει να διαμορφώνει αυτό που λέμε «εικόνα σώματος», αρχίζει δηλαδή να έχει εικόνα του πώς φαίνεται το σώμα του, καθώς και σκέψεις και συναισθήματα για την εικόνα αυτή.
Με τις εμφανέστερες αλλαγές στην εφηβεία, το παιδί είναι σε θέση πια να έχει επίγνωση του πώς φαίνεται.

Ωριμάζοντας η εικόνα γίνεται όλο και πιο σύνθετη και εντάσσονται σε αυτή ενδιαφέροντα, αξίες, προσδοκίες και σχέσεις.

Ο ρόλος της κοινωνίας
Αντιλαμβανόμαστε εύκολα το ρόλο της κοινωνίας στη διαμόρφωση της εικόνας του σώματος, αν αναλογιστούμε τα πρότυπα με τα οποία βομβαρδίζει καθημερινά τους νέους και τις πλασματικές ανάγκες που προβάλει, καθιστώντας αγαθά ως απαραίτητα για να είναι μια εικόνα «ιδανική», για να είναι ένας νέος άνθρωπος «ευτυχισμένος». Ειδικά στην εφηβεία -όπου η ανάγκη ταυτότητας, αλλά και η ανάγκη του «ανήκειν» γίνονται πιο έντονα- η επίδραση της κοινωνίας και των συνομιλήκων αποκτούν μεγαλύτερο ρόλο.

Ο ρόλος των γονέων
Είναι λογικό οι γονείς να επηρεάσουν και να διαμορφώσουν την εικόνα που τα παιδιά έχουν για την εμφάνισή τους με τα πρότυπα που οι ίδιοι έχουν, την άποψη που έχουν για τη δική τους εικόνα, αλλά και την κριτική που ασκούν για άλλους.

Φράσεις των γονιών όπως «Πάχυνα», «Κοίτα η θεία Μαρία πόσο μεγάλη μύτη έχει», «Είσαι το πιο όμορφο παιδί και σ’αγαπάω πολύ», «Έλα να ξεκινήσουμε μια διατροφή μαζί», είναι προφανές πώς μπορούν να περάσουν τη σύνδεση στα παιδιά μεταξύ εικόνας σώματος και αξίας εαυτού («είμαι όμορφοςàάρα αξίζωàη μαμά με αγαπά»).

Τι σημαίνει «υγιής εικόνα σώματος»
Το να έχουμε μια υγιή εικόνα για το σώμα μας, σημαίνει ότι αποδεχόμαστε και εκτιμούμε το σώμα μας και τις αλλαγές το οποίο αυτό υφίσταται, νιώθουμε ικανοποίηση από αυτό και τα περισσότερα συναισθήματα και σκέψεις πάνω στην εικόνα μας είναι θετικά.

Αποδέχομαι δε σημαίνει βέβαια, σε καμία περίπτωση, ότι θεωρώ τα πάντα πάνω στο σώμα μου τέλεια και καλύτερα σε σχέση με το σώμα των άλλων, αλλά αντιθέτως σημαίνει ρεαλιστική εκτίμηση και αποδοχή της εικόνας μου.
Είναι αποδεκτό, στο βαθμό που δε γίνεται εμμονή, να θέλουμε να βελτιώσουμε στοιχεία πάνω μας και να απολαύσουμε αυτή τη διαδικασία στα πλαίσια του ότι γενικότερα είναι στόχος μας να εξελισσόμαστε και να κάνουμε πράγματα για να αισθανόμαστε ωραία και όμορφα.

Πώς οι γονείς μπορούν να ενισχύουν την υγιή εικόνα σώματος:

Καταρχάς θωρακίζουμε τα παιδιά μας. Κατανοούμε τα συναισθήματά τους, δεν τα ακυρώνουμε και προωθούμε το διάλογο μαζί τους.

Μιλάμε με τα παιδιά μας- στα μικρότερα κυρίως μέσα από το παιχνίδι και τη μίμηση, στα μεγαλύτερα μέσα από το διάλογο- και θέτουμε ρεαλιστικά όρια στην ενασχόληση με την εμφάνιση και τις ανησυχίες τους «Ακούμε» τα μηνύματα που στέλνουν τα παιδιά μέσα από στοιχεία της εμφάνισής τους (ντύσιμο, μαλλιά κτλ) και γενικότερα μέσα από τη ρητή ή άρρητη συμπεριφορά τους.

Επικροτούμε θετικά στοιχεία της εμφάνισής τους («Ωραία μπλούζα, ωραίο χαμόγελο»), χωρίς να ξεχνάμε να δώσουμε έμφαση και σε άλλες πτυχές τους, όπως δραστηριότητες, χαρακτήρα, ταλέντα («Ωραία κίνηση να βοηθήσεις την αδερφή σου στο διάβασμα», «Μ’ αρέσει όπως εκφράζεις την άποψή σου»)

Κανονικοποιούμε τη διαφορετικότητα. Είναι φυσιολογικό να είμαστε διαφορετικοί, είναι σεβαστό και δε διαφοροποιεί την αξία μας αυτό.
Έτσι το παιδί θα μπορεί να απαντά σε τυχόν «πειράγματα» στα πλαίσια του σχολείου και κοινωνικού περίγυρου.

Δε δείχνουμε συνεχώς δυσαρεστημένοι με την εικόνα μας και δεν ασχολούμαστε διαρκώς με αυτή!
Μαθαίνουμε το παιδί τι κάνει το σώμα μας και ΟΧΙ μόνο πώς φαίνεται.

Γενικά τόσο τα παιδιά, αλλά και όλοι εμείς θα πρέπει να έχουμε στόχο να ζούμε ελεύθεροι και όχι δούλοι μιας εικόνας.

Έχοντας αυτή την αντίληψη θα βρούμε τις ισορροπίες όσον αφορά στην εικόνα τόσο για τους ίδιους όσο και για τα παιδιά μας!

«Για ωραία μάτια, βλέπε το καλό στους άλλους. Για ωραία χείλη, να λες λόγια ευγενικά. Και για το παράστημα: να περπατάς σαν να μην είσαι ποτέ μόνη.»(Α.Hepburn)

Πηγή: psychopedia.gr/

Διαβάστε περισσότερα άρθρα: 

Σωματική επαφή: Μια διαφορετική γλώσσα αγάπης. Γράφτηκε από την Κλαίρη Σειραδάκη

Σεβασμός στους συναδέλφους μας! Γράφτηκε από την Κλαίρη Σειραδάκη

“Ήμουν επικίνδυνη για το ίδιο μου το παιδί!” Γράφτηκε από την Κλαίρη Σειραδάκη