Εφηβεία και κατάθλιψη: Γιατί ορισμένες φορές δεν καταλαβαίνουμε τα σημάδια.

Δεν θέλει να φάει το βράδυ και γκρινιάζει όταν χτυπάτε την πόρτα της. Αν το καλοσκεφτείτε, δεν θυμάστε ποια ήταν η τελευταία φορά που βγήκε με τους φίλους της το Σαββατοκύριακο, ή έχει εκφράσει κάποια επιθυμία για κάτι. Είναι φυσιολογικό;

Η απάντηση είναι περίπλοκη. Μήπως αυτό συμβαίνει κάθε μέρα; Και για πόσο καιρό; Είναι μία σημαντική αλλαγή στη συμπεριφορά της; Σήμερα, οι έφηβοι έχουν αποκτήσει κακή φήμη γιατί είναι κυκλοθυμικοί, εχθρικοί, επαναστατικοί, απαθείς και θυμωμένοι. Στην πραγματικότητα, οι γονείς φαίνεται να περιμένουν ότι με την αρχή της εφηβείας, το γλυκό τους παιδάκι θα μεταμορφωθεί, λόγω της μεγάλης αλλαγής των ορμονών, σε ένα θυμωμένο «τερατάκι»! Οι περισσότεροι γονείς τρέμουν την ηλικία αυτή και φοβούνται πολύ με όλες αυτές τις ιστορίες που ακούν, ιδίως από την τηλεόραση, για ναρκωτικά και διαταραχές συμπεριφοράς.

Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι έφηβοι γίνονται λίγο πιο οξύθυμοι και κυκλοθυμικοί. Βλέπουν το σώμα τους να αλλάζει, έχουν άγχος, ανασφάλεια και σύγχυση. Όμως η κοινή γνώμη για τους έφηβους είναι πολλές φορές υπερβολικά αυστηρή. Και βέβαια αυτό δεν προσφέρει τίποτε καλό στους εφήβους. Οι γονείς και οι δάσκαλοι αποδίδουν τυχόν προβλήματα όπως η κατάθλιψη, το άγχος ή και ο εκφοβισμός, στο γεγονός της εφηβείας. Γι’ αυτό ακριβώς εκατομμύρια έφηβοι που χρειάζονται βοήθεια, απλά αγνοούνται. Και οι οικογένειες και οι φίλοι μένουν κατάπληκτοι από τις αυτοκτονίες και την αυτοκαταστρεπτική συμπεριφορά.

Λοιπόν ποια είναι η διαφορά μεταξύ της κανονικής εφηβικής συμπεριφοράς και των συμπτωμάτων της κατάθλιψης; Πότε πρέπει να ζητήσει κανείς βοήθεια;

Μία ξαφνική έλλειψη κοινωνικού ενδιαφέροντος, όταν υπήρχε πριν. Συνήθιζε το παιδί σας να κάνει παρέα με τους φίλους του, να πηγαίνει σινεμά, βόλτα στο εμπορικό κέντρο και να συμμετέχει σε κοινωνικές δραστηριότητες; Μήπως τώρα εκφράζει πολύ μικρό ενδιαφέρον για να βγει με τους φίλους του;

Έχει εγκαταλείψει κάθε δραστηριότητα, χόμπι, κλαμπ. Ο γιος σας ή η κόρη σας εγκατέλειψαν το αγαπημένο τους σπορ; Εκφράζουν ενδιαφέρον για άλλες δραστηριότητες ή όχι;

Ξαφνική έλλειψη φίλων. Ξαφνικά το παιδί σας, έπαψε να στέλνει μηνύματα στους φίλους τους ή δεν μιλά πια στο τηλέφωνο;

Υπερβολική εξάντληση. Φυσικά, οι έφηβοι χρειάζονται πολύ ύπνο, αλλά μήπως σας φαίνεται υπερβολικό; Μήπως προτιμά να πηγαίνει για ύπνο από τις 7 το βράδυ, της Παρασκευής, αντί να βγει με τους φίλους του/της ή να πάει σινεμά;

Μεγάλες αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες. Οι έφηβοι έχουν την τάση να τρώνε περισσότερο, καθώς μεγαλώνουν και αναπτύσσονται. Προσέξτε, μήπως δεν έχει πλέον όρεξη, ή ξαφνικά τρώει πάρα πολύ και παίρνει κιλά. Βεβαιωθείτε ότι δεν τρώει από συναισθηματική αδιαφορία ή βαρεμάρα.

Δείχνουν μικρό ενθουσιασμό και ενδιαφέρον σε καταστάσεις που θα έπρεπε κανονικά να είναι ενθουσιασμένοι. Δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον για ένα ωραίο ταξίδι ή να αποκτήσουν ένα αυτοκίνητο; Αποφεύγουν την προσφορά σας να τους αγοράσετε εισιτήρια για να παρακολουθήσουν τη συναυλία του αγαπημένου τους συγκροτήματος;

Μένουν μόνοι για μεγάλο χρονικό διάστημα. Περνούν ένα όλο και μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μόνοι; Προτιμούν να πηγαίνουν κατευθείαν στο δωμάτιο τους; Μήπως κάθε συνομιλία με την υπόλοιπη οικογένεια τους προκαλεί θυμό; Προτιμούν να είναι μόνοι τους στο δωμάτιο, παρά να δουν μία ταινία με την οικογένεια;

Όλα αυτά τα συμπτώματα δεν δείχνουν φυσιολογική συμπεριφορά εφήβου. Δείχνουν πόνο. Πρέπει να ενθαρρύνετε το παιδί να σας μιλήσει για το πώς αισθάνεται και να το ακούσετε χωρίς κριτική.

Πείτε του αν θα ήθελε να δει ένα ψυχολόγο. Το πιο σημαντικό, ανοίξτε ένα διάλογο μαζί του φέρτε όλα αυτά τα συναισθήματα στο φως, και ιδίως μην πέσετε στη παγίδα να πιστέψετε ότι όλοι οι έφηβοι έχουν κατάθλιψη και θυμό, γιατί απλά είναι στην εφηβεία.