Είναι η κατάχρηση φαρμάκων χειρότερη από την χρήση ουσιών;

Ας δούμε λοιπόν μερικά σημάδια που χρειάζονται μεγάλη προσοχή από τους γονείς:

Βαθμοί.

Μήπως οι βαθμοί του παιδιού στο σχολείο έχουν χειροτερεύσει ή υπάρχουν γενικά παράπονα από τους καθηγητές; Μερικές φορές, η κατάχρηση φαρμάκων μπορεί να κάνει έναν άριστο μαθητή να κινδυνεύει να χάσει την χρονιά του. Συχνά όμως τα σημάδια δεν είναι πολύ δραματικά. Ο έφηβος μπορεί να είναι λιγότερο επιμελής, να ξεχάσει κάποιο διαγώνισμα, να σταματήσει να συμμετέχει στην τάξη ή και να μην πηγαίνει καθόλου σχολείο.

Φίλοι.

Μήπως σταμάτησε το παιδί να κάνει παρέα με τους φίλους του; Μήπως ξαφνικά έχουν αρχίσει να εμφανίζονται καινούργια πρόσωπα, που δεν σας πολύ αρέσουν; Το παιδί, μπορεί να εγκαταλείψει τους παλιούς του φίλους, ιδίως αν δεν συμμετέχουν σε αυτή την καταστρεπτική συνήθεια.

Διάθεση.

Μήπως παρατηρήσατε αλλαγές στην συμπεριφορά του παιδιού σας; Μήπως γίνεται ξαφνικά έξω φρενών, λυπημένο ή απαθές; Επίσης προσέξτε μήπως έχει αρχίσει να περνά πολύ χρόνο μόνο του μακριά από την οικογένεια.

Εμφάνιση.

Έχει αλλάξει σημαντικά η εμφάνιση του εφήβου σας; Μήπως φορά την ίδια μπλούζα αρκετές ημέρες, σταμάτησε να κάνει ντους ή άλλαξε τελείως το ύφος των ρούχων του;

Φαγητό.

Παρατηρήστε με προσοχή το φαγητό του. Έχει τυχόν αλλαγές στη διατροφή του; Τρώει τώρα περισσότερο ή λιγότερο; Έχει χάσει βάρος ή έχει παχύνει;

Ύπνος.

Άλλαξαν οι συνήθειες του ύπνου του; Ανάλογα με την ουσία που παίρνει το παιδί μπορεί ξαφνικά να κοιμάται όλη την ημέρα ή να μην κοιμάται καθόλου.

Μυστικότητα.

Μήπως έχει γίνει ξαφνικά υπερβολικά μυστικοπαθής σχετικά με τις εξωσχολικές δραστηριότητες ή παράξενα ανήσυχος αν πλησιάσετε τα πράγματά του;

Ασθένεια.

Συχνά σας ζητά φάρμακα και παυσίπονα; Φυσικά μπορεί να είναι πράγματι κρυωμένος, ή αδιάθετος, αυτό όμως μπορείτε να το διαπιστώσετε και εσείς. Αν χωρίς κανένα λόγο σας ζητά τα φάρμακα αυτά, τότε κάτι δεν πάει καλά.

Σκουπίδια.

Μήπως βρήκατε άδεια μπουκάλια ή κενές συσκευασίες φαρμάκων στα σκουπίδια; Αν το παιδί αγοράζει φάρμακα χωρίς εσείς να το ξέρετε και να τα χρησιμοποιεί χωρίς να σας το πει, θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι κατάχρησης.

Όλα αυτά τα σημάδια δεν αποδεικνύουν με σιγουριά ότι γίνεται κατάχρηση. Άλλωστε, οι εναλλαγές της διάθεσης, οι αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου, του φαγητού, του ντυσίματος και η μυστικότητα είναι ένα μέρος της εφηβείας.

Αλλά αν παρατηρήσατε κάτι διαφορετικό στο παιδί σας, είναι ίσως η κατάλληλη στιγμή για να μιλήσετε μαζί του.

Δείτε λοιπόν πως θα μπορούσατε να αντιμετωπίσετε καλύτερα το θέμα αυτό με τον γιό σας ή την κόρη σας.

• Μην αντιδράσετε παρορμητικά. Μην εισβάλετε στο δωμάτιο του και αρχίσετε να φωνάζετε. Ασφαλώς θα το μετανιώσετε. Το παιδί θα θελήσει να αμυνθεί. Αντίθετα, πάρτε λίγο χρόνο για να σκεφτείτε τι θέλετε να πείτε.
• Μαζέψτε αποδείξεις. Όχι, ασφαλώς δεν χρειάζεστε αναμφισβήτητη απόδειξη ότι το παιδί έχει κάνει κατάχρηση ουσιών. Όμως ορισμένα γεγονότα, όπως για παράδειγμα αν βρείτε ένα άδειο μπουκάλι από φάρμακο για το βήχα στο δωμάτιο του ή στο φαρμακείο σας, είναι μία σαφής απόδειξη. Όπως επίσης η ξαφνική αλλαγή στη συμπεριφορά του.
• Κάνετε κάποια έρευνα. Μάθετε ακριβώς τι συμβαίνει από την κατάχρηση φαρμάκων. Μάθετε γιατί είναι επικίνδυνα. Θα πρέπει να αποδείξετε στο παιδί, ότι ξέρετε πολύ καλά γιατί μιλάτε.
• Να είστε προετοιμασμένοι για μία συζήτηση. Η δουλειά σας τώρα, δεν είναι απλά να δικάσετε, να επιβάλετε την τιμωρία και να φύγετε από το δωμάτιο. Πρέπει να μιλήσετε με το παιδί σας. Μπορεί να χρειαστεί χρόνος και αρκετές προσπάθειες, αλλά θα πρέπει να του εξηγήσετε γιατί ανησυχείτε τόσο πολύ από την κατάχρηση αυτών των (χωρίς συνταγή) φαρμάκων.
• Να ξέρετε ακριβώς ποια θα είναι η πολιτική σας. Πριν ξεκινήσετε την συζήτηση μαζί του, να είστε σίγουροι και σταθεροί με την πολιτική και τους κανόνες της οικογένειας σχετικά με την κατάχρηση αυτή. Τονίστε με σαφήνεια τους κανόνες αυτούς. Θα πρέπει επίσης να γνωρίζετε ποια θα είναι η τιμωρία τους.
• Ζητήστε υποστήριξη. Ασφαλώς ο σύντροφος ή η σύντροφός σας θα συμφωνεί στην αντιμετώπιση αυτή. Όμως μπορεί να θελήσετε να μιλήσετε και με κάποιους φίλους, συγγενείς ή ψυχολόγο, τόσο πριν όσο και μετά την αντιμετώπιση του παιδιού σας.
• Επιλέξτε τη σωστή στιγμή. Μην αρχίσετε ξαφνικά τη συζήτηση αυτή, δέκα λεπτά πριν έρθει το σχολικό ή τη στιγμή που παίζει ένα παιχνίδι στον υπολογιστή του. Διαλέξτε τη στιγμή που θα έχετε και οι δύο χρόνο. Και βέβαια μην προσπαθήστε να συζητήσετε μαζί του αν είναι υπό την επήρεια ουσίας. 

Αφού έχετε μιλήσει, είναι εύκολο να αισθανθείτε μία ψευδή αίσθηση ασφάλειας και να υποθέσετε ότι το θέμα έχει λήξει. Αλλά δεν είναι έτσι. Ακόμη και αν συμφωνήσει το ίδιο το παιδί ότι θα σταματήσει να παίρνει αυτά τα χωρίς συνταγή φάρμακα, δεν αρκεί. Ο ίδιος λόγος και οι ίδιες πιέσεις που το ανάγκασαν να πάρει τα φάρμακα αυτά υπάρχουν ακόμη.

Έτσι πρέπει να ελέγχετε το παιδί σε τακτικά χρονικά διαστήματα και να έχετε οπωσδήποτε ένα συνεχή διάλογο μαζί του. Αυτό δεν είναι το τέλος. Κάντε αυτή τη συνομιλία. Θα είναι η πρώτη από τις πολλές.