Διαδίκτυο: Ένα επικίνδυνο εργαλείο στα χέρια των παιδιών

Η φύση του διαδικτύου είναι τέτοια που, αν μη τι άλλο, ελκύει τα παιδιά. Το γεγονός ότι με το πάτημα ενός κουμπιού έχουν πρόσβαση σε άπειρες πληροφορίες και επικοινωνούν με τόσους φίλους ταυτόχρονα, ικανοποιεί τον φυσιολογικό για την ηλικία τους αυθορμητισμό, την περιέργεια και την ανάγκη τους για άμεση ανταπόκριση και ικανοποίηση.
 
Σαν γονείς, διδάσκετε από πολύ μικρή ηλικία στα παιδιά σας, να μη μιλούν με αγνώστους, να μην ανοίγουν την πόρτα σε αγνώστους εάν είναι μόνα στο σπίτι και να μη δίνουν πληροφορίες σε άγνωστα άτομα, όταν τηλεφωνούν στο σπίτι σας. Είμαι σίγουρη ότι πολλοί από εσάς γνωρίζετε που πάνε τα παιδιά σας, με ποιους παίζουν, τι παρακολουθούν στην τηλεόραση, τι περιοδικά διαβάζουν.
 
Δυστυχώς όμως, είναι γεγονός ότι πολλοί γονείς δεν έχουν ακόμη αντιληφθεί ότι χρειάζεται η ίδια ακριβώς προσοχή, επίβλεψη και καθοδήγηση στα παιδιά τους, σε θέματα που αφορούν στο διαδίκτυο. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επαναπαύεσθε ότι τα παιδιά σας είναι προστατευμένα απ’ αυτούς που προσφέρουν υπηρεσίες στο διαδίκτυο, όπου κυριαρχεί η ανωνυμία. 

Οι βασικότεροι κίνδυνοι που συνεπάγονται από τη χρήση του διαδικτύου είναι:
 
•    Εθισμός
•    Αποξένωση
•    Υποκλοπή προσωπικών στοιχείων
•    Αποπλάνηση
•    Ακατάλληλο περιεχόμενο
•    Παιδική πορνογραφία
•    Βίαια παιχνίδια που επιφέρουν επιβλαβείς συμπεριφορές
•    Εκφοβισμός
•    Παραπληροφόρηση
•    Ηλεκτρονικός τζόγος
•    Παραποίηση της γλώσσας
 
 
Κάπου εδώ αξίζει να αναφέρω συγκεκριμένα περιστατικά παιδιών που έτυχε να αναλάβω το τελευταίο διάστημα, αλλά και συγκεκριμένες περιγραφές των παιδιών αυτών, έτσι ώστε να σας δώσω να καταλάβετε τις διαστάσεις που ήδη έχει αρχίσει να παίρνει το πρόβλημα.
 
Σε διάστημα ενός μήνα, αντιμετώπισα έξι περιστατικά και οι ηλικίες των παιδιών ήταν από Γ΄ Δημοτικού μέχρι Γ΄ Λυκείου.
 
•    Τα τρία από τα έξι παιδιά, σταμάτησαν να πηγαίνουν στο σχολείο ή το απέφευγαν, προκειμένου να κάθονται τα πρωινά με την ησυχία τους και με τις ώρες στον Η/Υ. Όταν ζήτησα τον λόγο, η απάντηση που πήρα από κάποιο απ’ αυτά ήταν: «Την Κυριακή παίζω όλη μέρα ένα παιχνίδι. Όταν η μητέρα μου φωνάζει για να κλείσω τον Η/Υ και να κοιμηθώ επιτέλους, τον κλείνω και ξαπλώνω με μία και μόνο σκέψη: Να ξημερώσει, να φύγουν όλοι από το σπίτι και να σηκωθώ να ολοκληρώσω την πίστα που άφησα στη μέση».
 
•    Ένα άλλο παιδί, μετά από ομηρικούς καυγάδες που έχει καθημερινά με τη μητέρα του, φαίνεται να έχει βρει τη λύση: Αφήνει τη μητέρα του να κοιμηθεί και σηκώνεται μέσα στη νύχτα, προκειμένου να παίξει μέχρι τα χαράματα με την ησυχία του. Φυσικά η απόδοσή του στο σχολείο έχει πέσει αισθητά.

•    Σε μια άλλη περίπτωση, το παιδί τα Σαββατοκύριακα ζητάει να πάει να μείνει σε κάποιο φίλο του και εφόσον οι γονείς του άλλου παιδιού λείπουν ή είναι πιο ελαστικοί, τα παιδιά μένουν ξύπνια και όλο το βράδυ «σερφάρουν».
 
•    Εκτός του ότι οι Η/Υ βρίσκονται στα δωμάτια των παιδιών,  πολλοί από αυτούς δεν είναι καν «κλειδωμένοι», όσον αφορά σε απαγορευμένες γι’ αυτή την ηλικία σελίδες. Ένα αγόρι Α΄ γυμνασίου, «πιάστηκε» από την αδελφή του να «σερφάρει» σε σελίδες ομοφυλοφιλικού περιεχομένου, χωρίς να γνωρίζει ακριβώς τί βλέπει.
 
•    Σε μια άλλη περίπτωση, το παιδί χάθηκε δυο ολόκληρες μέρες και το βρήκαν οι γονείς του σε ένα Ίντερνετ Καφέ, να παίζει χωρίς σταματημό, έχοντας χάσει την αίσθηση του χρόνου.

•    Σε μία περίπτωση παιδιού Γ΄ Λυκείου, το παιδί έχει αδρανοποιηθεί τελείως, έχει πάρει σε ένα μήνα πολλά κιλά, καθώς παίρνει το πιάτο του και τρώει μπροστά στον Η/Υ και γενικότερα δεν παρουσιάζει κανένα πάθος για ζωή, καμία φιλοδοξία, καμία ελπίδα για το μέλλον. Τα βασικότερα συμπτώματα της κατάθλιψης…
 
•    Όσον αφορά στις πιο μικρές ηλικίες, αγόρι Γ΄ Δημοτικού, δήλωσε ότι σηκώνεται το πρωί μια ώρα νωρίτερα, προκειμένου να προλάβει να παίξει πριν το σχολείο, έστω και για λίγο, Η/Υ. Παράλληλα, όλες του οι συμπεριφορές και οι φράσεις που χρησιμοποιεί, είναι επηρεασμένες από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια.

Κατεβαίνοντας την ηλικιακή σκάλα, δυστυχώς, τα πράγματα δε φαίνεται να είναι πιο αισιόδοξα. Ενώ υπάρχουν άπειρες δραστηριότητες με τις οποίες θα μπορούσαν να ασχοληθούν τα νήπια, είναι απογοητευτικό, η πλειοψηφία των δώρων που δέχονται να είναι tablets, ipads, κλπ. Το γεγονός ότι η χρήση όλων αυτών των συσκευών, δεν απαιτεί την ικανότητα ανάγνωσης ή πληκτρολόγησης, επιτρέπει στα παιδιά να μάθουν γρήγορα να τα χειρίζονται για να βλέπουν ταινίες, φωτογραφίες και να παίζουν παιχνίδια. Παρολαυτά, καμία μελέτη μέχρι στιγμής δεν έχει αποδείξει ότι ο χρόνος που περνούν τα παιδιά μπροστά από την οθόνη κάποιας συσκευής (κινητού, tablet, τηλεόρασης) είναι ωφέλιμος σε ό, τι αφορά την εκπαίδευσή τους. Απεναντίας, επιστήμονες πιστεύουν ότι ο χρόνος αυτός στερεί από τα παιδιά τη δυνατότητα να ασχοληθούν με δραστηριότητες που ενισχύουν τις μαθησιακές τους ικανότητες, όπως η ενασχόληση με παιχνίδια που δεν είναι ηλεκτρονικά, οι χειροτεχνίες, οι κατασκευές, η ζωγραφική, το διάβασμα, ακόμη και ο ύπνος.
 
Δεν είναι λίγοι οι γονείς, οι οποίοι όντας οι ίδιοι εξαρτημένοι από τον Η/Υ, προτιμούν να περάσουν χρόνο με το παιδί τους, όχι δημιουργικά, αλλά πατώντας κουμπιά. Όταν το παιδί έχει αυτές τις προσλαμβάνουσες, δε μπορεί, παρά ν’ ακολουθήσει…
 
Όσον αφορά στον όρο «εθισμός» που ανέφερα παραπάνω, δεν πρόκειται για υπερβολή. Στα Κέντρα Αποτοξίνωσης από τα Ναρκωτικά το Αλκοόλ και τον Τζόγο για εφήβους, πια έχει ενταχθεί και η αποτοξίνωση από τον Η/Υ. Δεν θεωρείται καθόλου τυχαίο το ότι εκεί που παίζει το παιδί ανυποψίαστο ένα παιχνίδι μέσω διαδικτύου, ξαφνικά και χωρίς να το ‘χει επιδιώξει, ανοίγεται μια σελίδα με πόκερ, προκαλώντας το να μπει και να γνωρίσει το νέο αυτό παιχνίδι.
 
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ
 
Τι μπορούμε λοιπόν σα γονείς να κάνουμε, προκειμένου να είναι το διαδίκτυο περισσότερο ασφαλές και εκπαιδευτικό για τα παιδιά μας;
 
•    Πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να βάλουμε ένα όριο στο χρόνο που ξοδεύουν τα παιδιά μας στο διαδίκτυο
•    Θα πρέπει να διδάξουμε στα παιδιά, ότι όταν συνομιλούν με κάποιον μέσω διαδικτύου, δε μπορούν πάντα να γνωρίζουν ποιο είναι το άτομο αυτό
•    Θα πρέπει να μάθουν να μη δίνουν ποτέ προσωπικές πληροφορίες σε ιστοσελίδες
•    Δε θα πρέπει ποτέ να δεχθούν να συναντήσουν κάποιον που γνώρισαν μέσω διαδικτύου
•    Δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση να εμπιστευτούμε στα παιδιά μας αριθμούς πιστωτικής κάρτας ή άλλους κωδικούς, προκειμένου ν’ αγοράσουν αγαθά μέσω διαδικτύου
•    Θα πρέπει να τους εξηγήσουμε ότι πολλά απ’ όσα βλέπουν ή διαβάζουν στο διαδίκτυο, μπορεί να μην είναι αληθινά
•    Είναι απαραίτητο να χρησιμοποιήσουμε συστήματα φιλτραρίσματος και προγράμματα γονικού ελέγχου, έτσι ώστε να ελέγχονται οι σελίδες που επισκέπτονται τα παιδιά ή να αποκόπτονται ακατάλληλες ιστοσελίδες
•    Θα ήταν καλό, να προμηθεύσουμε τα παιδιά με διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), μόνο στις περιπτώσεις όπου τα παιδιά είναι αρκετά ώριμα για να το χειρίζονται και κατά καιρούς, καλό είναι να παρακολουθείται η δραστηριότητά τους
•    Είναι σημαντικό το να μάθουμε στα παιδιά να συμπεριφέρονται με την ίδια ευγένεια και με καλούς τρόπους στο διαδικτυακό κόσμο, όπως στην  πραγματική ζωή.
•    Τέλος, είναι εξίσου σημαντικό ν’ αφιερώνουν οι γονείς κάποιο χρόνο με τα παιδιά τους, για να εξερευνούν μαζί κάποιους ιστοχώρους και ανά διαστήματα να συμμετέχουν στις διαδικτυακές δραστηριότητες του παιδιού τους. Έτσι, θα είναι σε θέση να επιβλέπουν και να παρακολουθούν τη δραστηριότητα του παιδιού, ενώ παράλληλα θα διδάσκονται μαζί.

Για οποιαδήποτε απορία έχετε ή αν θέλετε την συμβουλή μου για κάποιο θέμα που σας απασχολεί, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου χρησιμοποιώντας τη φόρμα σχολίων ακριβώς κάτω από τα άρθρα μου. Θα ήταν χαρά μου να σας βοηθήσω να λύσετε προβλήματα που αντιμετωπίζετε μέσα στην οικογένειά σας.  Σε περίπτωση που θέλετε να έχετε μια προσωπική επικοινωνία μαζί μου, περιμένω τα e-mails σας στη διεύθυνση:  klairhseiradaki@gmail.com