Πότε απαγορεύεται η άσκηση στην εγκυμοσύνη:

Άσκηση και εγκυμοσύνη - γίνεται; Η άσκηση δεν πρέπει σε καµία περίπτωση να θέτει σε κίνδυνο την υγεία της µητέρας και του εµβρύου. Σε γενικές γραµµές, πρέπει να αποφεύγονται δραστηριότητες που ενέχουν κινδύνους ή απαιτούν έντονη σωµατική προσπάθεια ή καταπόνηση. ∆εν πρέπει να παραλείπονται τα διαλείµµατα κατά τη διάρκεια της άσκησης και δεν πρέπει να εκτελείται όταν η έγκυος αισθάνεται κούραση.

Αρχικά πρέπει να αποφεύγονται δραστηριότητες και αθλήµατα που εγκυµονούν κινδύνους πτώσης και τραυµατισµού. Δραστηριότητες όπως η υποβρύχια κατάδυση, η αναρρίχηση σε υψηλό υψόµετρο, η ιππασία, το πατινάζ, το ποδόσφαιρο, το µπάσκετ και το ποδήλατο είναι µερικές από τις απαγορευµένες ασκήσεις και δραστηριότητες. Συγκεκριµένα, όσο αφορά το ποδήλατο συνίσταται η χρήση ενός στατικού ποδηλάτου, που δεν ενέχει κίνδυνο τραυµατισµού λόγω πτώσης. Οι ασκήσεις που δεν απαιτούν την µετακίνηση της εγκυµονούσης, όπως το κολύµπι, είναι προτιµότερες από ασκήσεις όπου µεταφέρεται το σωµατικό βάρος στο χώρο, όπως για παράδειγµα το τρέξιµο.

Απαγορευτικές ορίζονται, επίσης, ασκήσεις που εκτελούνται σε ύπτια ή όρθια θέση, ιδιαιτέρως κατά το τελευταίο τρίµηνο της εγκυµοσύνης, όπου αυξάνεται το σωµατικό βάρος του εµβρύου και η πίεση που αισθάνεται η µητέρα. Πέρα από το αθλητικό πρόγραµµα που ακολουθεί, οφείλει να προσέχει τις κινήσεις που εκτελεί καθηµερινώς, όπως για παράδειγµα το σκύψιµο. Η απότοµη κάµψη της µέσης ή η λανθασµένη ισορροπία της εγκύου µπορεί να οδηγήσει σε έναν απρόσµενο τραυµατισµό.

Τέλος η εγκυµονούσα πρέπει να αποφύγει την άσκηση σε υπερβολικά θερµά ή υγρά περιβάλλοντα, όπως είναι για παράδειγµα η κολύµβηση ή η υδρογυµναστική πάνω από τη θερµοκρασία των 38 ο C, όπου µπορεί να αποβεί µοιραία για το έµβρυο. Αντενδείκνυται η άσκηση σε σκληρή επιφάνεια, διότι δεν παρέχει σταθερή κίνηση κατά τη βάδιση.

Άσκηση στην εγκυμοσύνη: Σημεία κινδυνου

Ένα πολύ σηµαντικό πεδίο όπου πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή η έγκυος µητέρα είναι η διακοπή της άσκησης. Η διακοπή της άσκησης καθορίζεται από τις αντοχές, την καταπόνηση της και από ορισµένα σηµεία κινδύνου, όπως οι ενοχλήσεις που µπορεί να αισθανθεί κατά τη διάρκεια της άσκησης. Η παρούσα υποενότητα θα επιχειρήσει να αποσαφηνίσει όλες τις σχετικές και απόλυτες αντενδείξεις της άσκησης. Παρά το γεγονός ότι αρκετά στοιχεία παρατέθηκαν σε παλαιότερα κεφάλαια, κρίνεται επιτακτική η αναλυτική περιγραφή τους.

Άσκηση στην εγκυμοσύνη:

Οι σχετικές αντενδείξεις για την άσκηση στην εγκυµοσύνη περιλαµβάνουν διαταραχές όπως:

• αναιµίες
• χρόνια βρογχίτιδα
• µη ελεγχόµενο διαβήτη τύπου 1
• παθολογική παχυσαρκία
• ελαττωµένη ενδοµήτρια ανάπτυξη
• µη ελεγχόµενη υπέρταση
• µη ελεγχόµενη προεκλαµψία
• ορθοπεδικά προβλήµατα
• µη ελεγχόµενη πάθηση του θυροειδούς
• βαριά καπνίστρια

Επιπλέον πρέπει να αναφερθούν τα συµπτώµατα που µπορεί να εµφανιστούν κατά τη διάρκεια της άσκησης και επιβάλλουν την άµεση διακοπή της, όπως παρακάτω:

• πυελικός, και µη, πόνος
• αιµορραγία
• αίσθηση λιποθυµίας ή ζάλης
• ανώµαλη καρδιακή συχνότητα, είτε πρόκειται για αρρυθµία είτε για ταχυπαλµία
• δυσκολία κατά τη βάδιση
• δύσπνοια κατά την άσκηση
• ναυτία
• µυϊκή αδυναµία
• απώλεια αµνιακού υγρού
• µειωµένη κινητικότητα του εµβρύου

Σε αυτές τις περιπτώσεις διακόπτεται άµεσα η άσκηση ή η φυσική δραστηριότητα και απαιτείται η επικοινωνία µε τον επιβλέποντα µαιευτήρα. Παρά το γεγονός ότι πολλά από τα ανωτέρω συµπτώµατα είναι παροδικά και υποχωρούν σταδιακά, απαιτείται η άµεση διαπίστωσή και αντιµετώπισή τους. Σε κάθε περίπτωση, η έγκυος και το οικογενειακό ή φιλικό περιβάλλον της πρέπει να αντιδράσουν µε ηρεµία.

Απόλυτες αντενδείξεις για άσκηση στην εγκυμοσύνη

Οι απόλυτες αντενδείξεις σχετίζονται µε συγκεκριµένα προβλήµατα κατά την κύηση. Ένα από τα σηµαντικότερα προβλήµατα είναι η µείωση στην ποσότητα του οξυγόνου που λαµβάνει το έµβρυο. Η κακή ή ελαττωµένη παροχή οξυγόνου, λόγω κάποιου υπάρχοντος παθολογικού προβλήµατος, σε συνδυασµό µε την άσκηση κατά την εγκυµοσύνη µπορεί να έχει τροµακτικές συνέπειες για το έµβρυο.

Η άσκηση κατά την εγκυµοσύνη πρέπει να αποφεύγεται όταν η έγκυος µητέρα πάσχει από διαταραχές όπως:

• καρδιαγγειακά νοσήµατα
• πνευµονική νόσο
• ανεπάρκεια τραχήλου
• πολύδυµη κύηση
• αιµορραγίες 2 ου  και 3 ου  τριµήνου
• πρόωρες συσπάσεις της µήτρας
• υπέρταση
• ρήξη εµβρυϊκών υµένων

Η άσκηση κατά την εγκυµοσύνη µπορεί να καταστεί επικίνδυνη σε γυναίκες που πάσχουν από:

• νεφρική νόσο
• σακχαρώδη διαβήτη
• χολολιθίαση
• υπερθυρεοειδισµό
• πνευμονική νόσο
• ιστορικό πολλαπλών αποβολών ή πρόωρων τοκετών
• αναπνευστικές παθήσεις 

Το άρθρο γράφει ο ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΛΙΑΚΑΚΟΣ MD, PhD ΒιογραφικόΜαιευτήρας Γυναικολόγος 
Χειρουργός Μαστού

Ο Δρ. Θεόδωρος Λιακάκος είναι Μαιευτήρας Χειρούργος Γυναικολόγος - Μαστολόγος και κατέχει τη θέση του Επιμελητή στη Γυναικολογική Κλινική του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών. Φοίτησε και έλαβε τη διδακτορική του διατριβή στη Μαιευτική Γυναικολογία από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ειδικεύθηκε και εργάστηκε ως Επιμελητής στην Πανεπιστημιακή Γυναικολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Βρυξελλών στο Βέλγιο (ULB) - περισσότερα εδώ: drliakakos.gr