To...γουρουνάκι μου!

Γούρι, πλούτη και υγεία Όλοι έχουμε παίξει ή έχουμε δώσει στα παιδιά μας να κρατήσουν μια κουδουνίστρα, είναι ενα πολύ γνωστό παιδικό παιχνίδι.

Είναι επίσης σίγουρο πως κάποτε αποταμιεύσαμε χρήματα φυλάσσοντας τα σε ένα κουμπαρά- γουρουνάκι.

Τι σχέση όμως μπορεί να έχουν αυτά τα δύο αντικείμενα της παιδικής μας ηλικίας μεταξύ τους ;

Ας πάμε τουλάχιστον 2.500 χρόνια πίσω…

 

 

Στην αρχαία Ελλάδα η κουδουνίστρα λεγόταν «σείστρο» και ένας από τους σκοπούς του ήταν να αποκοιμίζει τα παιδιά…

Σείστρο, Πηγή: Το Βήμα Το σείστρο

Το σείστρο το συναντάμε κυρίως με τις εξής μορφές : Ξύλινο ή μεταλλικό με κουδουνάκια ή πήλινο με σχήμα συνήθως γουρουνιού…

Οι γονείς έδιναν στα μωρά τις κουδουνίστρες όχι μόνο για να τα απασχολήσουν αλλά και για να «διώξουν το κακό» με τους ήχους που παρήγαγε… Η λαβή απ' όπου το μωρό κρατούσε το σείστρο ήταν πολλές φορές από κοράλλι (που είχε αποτρεπτικό χαρακτήρα) ή είχε κάποιο κρίκο από οστό για να ανακουφιστεί όταν πονούσαν τα ούλα του.

Ο λόγος για τον οποίο οι περισσότερες κουδουνίστρες είχαν σχήμα γουρουνιού ήταν γιατί στην αρχαία Ελλάδα θεωρούσαν πως το ζώο αυτό φέρνει γούρι, πλούτη και υγεία. Τι καλύτερο για την προστασία και το μέλλον ενός μωρού! Ακόμη και το μπιμπερό του μωρού είχε συχνά τη μορφή ενός γουρουνιού.

Έτσι λοιπόν συνήθιζαν να χαρίζουν στο παιδί μια ασημένια κουδουνίστρα ή ένα πήλινο γουρουνάκι με λίγα νομίσματα μέσα που θα του έφερναν πλούτη και καλή ζωή…

 

Η Πλαταγή

Ένα παρόμοιο αντικείμενο ήταν η «πλαταγή» η οποία ήταν κάτι σαν κρόταλο το οποίο παρήγαγε ήχο από το χτύπημα των μερών που την αποτελούσαν . (η λέξη προέρχεται από το ρήμα πλαταγώ = δημιουργώ ήχο κρούοντας ). Πρόκειται για ένα αντικείμενο – παιχνίδι το οποίο επινόησε ο «πατέρας» της μαθηματικής μηχανικής Αρχύτας από τον Τάραντα τον 4ο αι. π.Χ.( δείγμα της εκτίθεται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.)

Πήλινο γουρουνάκι

Ο κουμπαράς γουρουνάκι

Μία άλλη εκδοχή που έρχεται από την Ευρώπη του μεσαίωνα είναι ότι ο κουμπαράς - γουρουνάκι καθιερώθηκε έπειτα από "ανθρώπινο λάθος". Τι συνέβη; Οι νοικοκυρές χρησιμοποιούσαν σερβίτσια φτιαγμένα από ένα πορτοκαλί πηλό που λεγόταν pygg (pygg jars). Αυτή η λέξη προφορικά είναι ίδια με την λέξη pig που σημαίνει γουρούνι. Κάπου κάπου λοιπόν φύλαγαν κανένα νόμισμα σε κάποιο δοχείο που ήταν φτιαγμένο από αυτόν τον πηλό, ώσπου στο τέλος ονόμασαν αυτά τα βαζάκια pygg banks. Έτσι κάποιος κεραμίστας της εποχής όταν του παράγγειλαν ένα pyggbank εκείνος έφτιαξε ένα κουμπαρά γουρουνάκι…

Στην Κίνα λένε πως το έθιμο του κουμπαρά – γουρουνάκι ξεκίνησε από μια σχέση αγάπης και μίσους που είχαν για τα γουρούνια. Οι αγρότες θύμωναν πολύ με τους αγριόχοιρους που τους καταστρέφανε τα χωράφια τους. Όμως την ίδια στιγμή τους θαύμαζαν για την ταχύτητά τους, την δύναμη τους και για τις θεραπευτικές ιδιότητες που είχαν τα διάφορα μέρη του σώματός τους…

Στην αρχαία Κίνα το γουρούνι χρησιμοποιήθηκε πολύ στην τέχνη. Έγινε το έμβλημα πολλών ανθρώπων ή βασιλιάδων. Λόγω της ωφελιμότητας του μετατράπηκε σε σύμβολο αφθονίας και καλής υγείας. Λέγεται πως όταν οι Κινέζοι εξημέρωσαν τα γουρούνια τα χρησιμοποίησαν σαν ικανότατους φρουρούς των παιδιών τους. Έτσι σιγά σιγά καθιερώθηκε να δίνουν σαν δώρο στα παιδιά ένα γουρουνάκι που θα τους φέρει υγεία και ευτυχία…