Μύρτις: Πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν
Περιοδική Έκθεση στο Εθνικό Αρχαιολογικό
Μουσείο
13
Σεπτεμβρίου – 30 Νοεμβρίου 2010
Τη Δευτέρα 13 Σεπτεμβρίου, ώρα
19:30, εγκαινιάζεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο η περιοδική έκθεση «Μύρτις:
Πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν». Πρόκειται για την παρουσίαση ενός
σημαντικού διεπιστημονικού επιτεύγματος. Κεντρικό έκθεμα είναι το αναπλασμένο
πρόσωπο της ανώνυμης 11χρονης Αθηναίας, που υπήρξε και αυτή, όπως και ο μέγας
Περικλής, ένα από τα δεκάδες χιλιάδες θύματα του τυφοειδούς πυρετού του 430
π.Χ.
Πραγματοποιείται με την ευγενική προσφορά του οδοντιάτρου –
ορθοδοντικού, επίκουρου καθηγητή Μανώλη Παπαγρηγοράκη και, μέσω αυτού, του
Πανεπιστημίου Αθηνών, ύστερα από γόνιμη συνεργασία με το Μουσείο. Η έκθεση
παρουσιάστηκε πρόσφατα στο Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας.
Όλα άρχισαν από μια ανασκαφή το 1995 στον
Κεραμεικό.
Ενα από τα ευρήματα ήταν το παιδικό κρανίο
στο οποίο δόθηκε το όνομα Μύρτις.
Το κρανίο αυτό φέρει χαρακτηριστικά ενός κοριτσιού, και πρόκειται για το
μοναδικό που διατηρεί τη μόνιμη οδοντοφυΐα συγχρόνως με μέρος από τη νεογιλή. Ο
τάφος χρονολογήθηκε μεταξύ 430-426 π.Χ., την εποχή
που ξέσπασε ο λοιμό της Αθήνας, «η φοβερή επιδημία που σκότωσε
τον Περικλή και αποδεκάτισε περίπου το 1/3
των κατοίκων της πόλης», αναφέρει σε παλαιότερη συνέντευξη
του στο Έθνος ο κ. Μανώλης Παπαγρηγοράκης, που
προχώρησε στην υλοποίηση μιας παλιάς του ιδέας, την ανάπλαση ενός προσώπου που έζησε στην Αρχαία Αθήνα.
«Ακολουθήσαμε το μοντέλο και
την τεχνική που χρησιμοποίησαν Άγγλοι επιστήμονες για το πρόσωπο του Φιλίππου
Β’. Όμως, η δική μας έρευνα ήταν πρωτοποριακή, διότι είχαμε στη διάθεσή
μας το κρανίο ακέραιο, τόσο με την άνω όσο και την κάτω γνάθο, κάτι που είναι
σπάνιο».
Το πρώτο στάδιο των εργασιών
πραγματοποιήθηκε στο εργαστήριο που παραχώρησε το θεραπευτικό ινστιτούτο «Εγκέφαλος»,
με τον ακτινολόγο κ. Παναγιώτη Τούντα. Το
κρανίο πέρασε από σκανάρισμα στον αξονικό τομογράφο και τα στοιχεία εστάλησαν
στο ΤΕΙ Κρήτης. Εκεί η ομάδα των κ. Μαραβελάκη
και δημιούργησε ένα μοντέλο, ένα
πιστό αντίγραφο του αρχαίου κρανίου. Επάνω σε αυτό έγινε τελικά στη Σουηδία η
ανάπλαση του προσώπου που είχε η Μύρτις,
από τον ειδικό γλύπτη Οσκαρ Νίλσον, και αυτή η
διεργασία διήρκησε οκτώ μήνες. Τα ρούχα της Μύρτιδος είναι από λινό, όπως τα
υφάσματα της εποχής, σε φυσικό γαιώδη χρωματισμό χωρίς προσμείξεις. Το ένδυμα
έραψε η κ. Ελένη Κλημογιάννη βάσει ειδικού
σχεδίου. Αντωνιάδη
Η φιλοξενία της για το Εθνικό
Αρχαιολογικό Μουσείο, που εκθέτει πλήθος επιτάφιων γλυπτών και αναγλύφων, συμβολίζει
μια σύγχρονη «Δεξίωση». Μοιάζει να είναι η μεταφυσική συνάντηση της Μύρτιδος με
τα κορίτσια και τ’ αγόρια του Μουσείου, την Αριστίλλη, τη Μνησαγόρα, το
Δίκαιο ή το Νικοχάρη, που απεικονίζονται στις επιτάφιες στήλες. Μνημεία και
μνήματα του 5ου αι. π.Χ , επώνυμα κι ανώνυμα, ζωντανεύουν και
συνομιλούν μαζί μας μέσα από το πρόσωπο της μικρής Μύρτιδος. Μας υπενθυμίζουν
την κοινή ανθρώπινη μοίρα, το θάνατο, αλλά ταυτόχρονα και την ήττα του θανάτου
μέσω της μνήμης. Δεν είναι τυχαίο, ότι η Μύρτις ανακηρύχτηκε «Φίλος των στόχων
της Χιλιετίας» από τον Ο.Η.Ε.
Στη
διάρκεια της έκθεσης προγραμματίζεται σειρά εκπαιδευτικών δράσεων.
