Oι πρόγονοι της Barbie και της Bibibo

Πως μπορεί να συνδεθεί η Αφροδίτη του Βίλεντορφ με την κούκλα παιχνίδι; Τα παιδιά παντού και πάντα μεγαλώνουν παίζοντας . Επειδή δεν εκφράζονται εύκολα με τα λόγια το παιχνίδι αποκτά για αυτά ζωτική σημασία , αφού μέσα από αυτό δοκιμάζουν τις δυνατότητες τους, κοινωνικούς ρόλους και τρόπους επικοινωνίας .

Μέσα από το παιχνίδι πολλές φορές τα παιδιά μιμούνται τους μεγάλους, την συμπεριφορά τους και τις συνήθειες τους .

Αυτός είναι ένας τρόπος προετοιμασίας για τον δρόμο προς την ενηλικίωση … Μέσα από αυτή τη διαδικασία της μίμησης ξεπήδησαν πολλά παιχνίδια Ένα παράδειγμα είναι το γνωστό σε όλους μας κουτσό . Τι ηλικία πιστεύετε πως μπορεί να έχει;

Τα παιδιά έπαιζαν ασκολιασμό (κουτσό) μόλις 2.000 χρόνια πριν !!!

Μια εκδοχή είναι πως το κουτσό ξεπήδησε από μια λατρευτική γιορτή που γινόταν προς τιμή του θεού Διόνυσου οπού θυσίαζαν τον τράγο ο οποίος υποτίθεται πως έτρωγε την άμπελο , έκαμαν το τομάρι του ασκό και πηδούσαν επάνω του ως ένδειξη δύναμης και νίκης ενάντια στο κακό. Κάπως έτσι εξελίχθηκαν τα πράγματα και με την κούκλα .

Στην Ελλάδα εμφανίστηκε (η κούκλα παιχνίδι) 2.500 χρόνια πριν , μάλλον στη Βοιωτία με τα κωδωνόσχημα ειδώλια από όπου εμπνεύστηκαν και οι δημιουργοί του Φοίβου και της Αθηνάς. Στην αρχαία Ελλάδα η κούκλα ονομάζονταν πλαγγόνα και στο βυζάντιο νέννος ή νιννί. Αυτό που έκανε την κούκλα να ξεχωρίσει από το θρησκευτικό ειδώλιο ήταν η εμφάνιση του «νευρόσπαστου» . (νευρόσπαστο ήταν η κούκλα που είχε ξεχωριστά μέλη τα οποία ενώνονταν με μία κλωστή το «νεύρο» και τα μέλη μπορούσαν να κινηθούν ). Η πλαγγόνα προέρχεται κατά πάσα πιθανότητα από την θρησκευτική λατρεία των δαιδάλων. Πρόκειται για ειδώλια που τα πρόσφεραν στην γιορτή των Δαιδάλων, μια πανάρχαια τελετή που γίνονταν στις Πλαταιές της Βοιωτίας από την εποχή της μητριαρχίας. Επίσης τις χρησιμοποιούσαν και σε τελετές μετάβασης όπως αυτή της ενηλικίωσης και του θανάτου. Στην αρχή οι κούκλες φτιάχνονταν στο σπίτι από ύφασμα , ξύλο , κόκαλο ή πηλό . Στη συνέχεια δημιουργήθηκαν μικρές βιοτεχνίες που κατασκεύαζαν πλαγγόνες από πηλό ή κερί . Οι τεχνίτες ονομάζονταν κοροπλάστες .

Κούκλα απο καλαμπόκιΣτη νεότερη Ελλάδα οι μητέρες έφτιαχναν στα παιδιά τους κούκλες από στάχυα ,κουρέλια , ζυμάρι ή κάλτσες παραγεμισμένες με άχυρα . Σε μερικές περιοχές έκαμαν κούκλες από τσουβάλια , από καλαμπόκι ή από την πρώτη πάνα της κόρης .

Σε κάποια νησιά έφτιαχναν κούκλες από κουκούλι μεταξοσκώληκα που το έντυναν με χρωματιστά χαρτιά . Την περίοδο της τουρκοκρατίας ο πατέρας βοσκός σκάλιζε μια κούκλα – την κουτσούνα – η οποία κρατούσε συνήθως στα χέρια της κάποιο σύμβολο χριστιανικής λατρείας. Αυτή την χάριζαν στις κόρες τους σαν φυλαχτά για το κακό και τις ασθένειες. Αργότερα στην Ελλάδα σημειώθηκε παραγωγή κούκλας από papie - mache . Ανά τον κόσμο συναντούμε διαφορετικές ονομασίες και υλικά κατασκευής . Στη Γαλλία η κούκλα ονομαζόταν “pupee” ή “pupa” που σημαίνει στήθος. Στο online shop στο παιδόραμα θα βρέιτε κούκλες για βρέφη και για παιδιά που λέγονται peppas.

Η κούκλα εξελίχθηκε με τα χρόνια . Τόσο διαφορετική πια στη μορφή , τόσο ίδια στην ουσία , συνεχίζει να παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των παιδιών.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

• http//www.cam.org/~delisle/dollasart.htm

• «Παίζοντας στο χρόνο» Αρχαία ελληνικά & βυζαντινά παιχνίδια, Χρήστος Δ. Λάζος ,εκδόσεις Αίολος.

Tο περιεχόμενο αυτό είναι ιδιοκτησία του paidorama.com και προστατεύεται από τοπικούς και διεθνείς νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας και copyright. Απαγορεύεται η χρήση τους καθώς και η αναπαραγωγή τους από οποιαδήποτε άλλη εταιρεία ή ιδιώτη χωρίς έγγραφη άδεια.