Vbac -Ποιες μανούλες μπορούν να γεννήσουν φυσιολογικά μετά από καισαρική;

Διανύουμε μία εποχή, εδώ και 2 δεκαετίες, όπου η μαιευτική έχει γίνει ακόμη μία χειρουργική ειδικότητα. Το συμπέρασμα αυτό ενισχύεται με το ποσοστό των καισαρικών να έχει εκτοξευθεί στο 70%. Τι έχει αλλάξει λοιπόν και γιατί;

Δεν είναι οι γυναίκες που σταμάτησαν να μπορούν να γεννήσουν φυσιολογικά, ούτε φταίει ότι ο φυσιολογικός τοκετός έχει αποδειχθεί λιγότερο ασφαλής από ότι στο παρελθόν.

Αυτό που σημειώνεται είναι πως δυστυχώς στην ιδιωτική ή δημόσια υγεία της μαιευτικής του σήμερα στην Ελλάδα, οι γυναίκες πολύ συχνά πέφτουν θύματα απάτης από επαγγελματίες υγείας που εμπιστεύονται.

Επαγγελματίες που δεν σέβονται την ανάγκη μιας γυναίκας να εκπληρώσει το στόχο της, στη διάρκεια του τοκετού και να βιώσει ξεχωριστά ως άτομο και ως γυναίκα αυτήν την εμπειρία η οποία είναι ιδιαίτερη και σημαντική.

Μία εμπειρία που καθορίζει ακόμη και την σχέση μίας μητέρας με το μωρό της και την εισαγωγή της κάθε γυναίκας στην μητρότητα.

Ανάγκη για Καισαρική:

Η καισαρική είναι αναγκαία σε ένα ποσοστό περίπου 25%, για λόγους που μπορεί να παρουσιαστούν είτε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, είτε στη διάρκεια ένας τοκετού. 

Η ανάγκη ωστόσο να διορθωθούν τα λάθη προηγούμενου τοκετού (με καισαρική χωρίς αιτία) στο δεύτερο παιδάκι πηγάζει από το γεγονός ότι, ο φυσιολογικός τοκετός μετά από μία ή δύο καισαρικές είναι ο ασφαλέστερος τρόπος να γεννήσει μία γυναίκα το μωρό της σήμερα.

Αυτή είναι η αλήθεια που αποδεικνύεται με μια σειρά από τεκμηριωμένες μελέτες και αυτήν τη στιγμή έχει οδηγήσει "κύμα ενδιαφέροντος", εφαρμογής και προτροπής των γυναικών να προσπαθήσουν για φυσιολογικό τοκετό μετά από γέννα με καισαρική τομή. 

Πότε μια γυναίκα μπορεί να γεννήσει φυσιολογικά μετά από καισαρική (vbac);

Ο φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική είναι ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος να γεννήσετε το δεύτερο ή τρίτο μωρό σας και πραγματοποιείται με ίση ασφάλεια και ίδιες πιθανότητες ανάπτυξης επιπλοκών όπως και ο πρώτος φυσιολογικός τοκετός μίας γυναίκας, όταν δεν έχει προηγηθεί καισαρική σε προηγούμενη εγκυμοσύνη. Δεν είναι επικίνδυνος! Όλες οι γυναίκες που πληρούν τις προϋποθέσεις να γεννήσουν φυσιολογικά το πρώτο τους παιδί μπορούν να προσπαθήσουν και πρέπει να ενθαρρύνονται να προσπαθήσουν για έναν φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική τομή. Ο φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική, πρέπει να γίνεται κάτω από ορισμένες συνθήκες φυσικά όπως και ο τοκετός στο πρώτο σας παιδάκι και κάτω από την επίβλεψη έμπειρων επαγγελματιών υγείας (μαίας – γυναικολόγου). Υπό αυτές τις συνθήκες οδηγεί στις περισσότερες περιπτώσεις στην επιτυχία. Η πιθανότητά σας να γεννήσετε φυσιολογικά το μωρό σας προσπαθώντας για φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική κυμαίνεται από 78% έως 90% και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, εξατομικευμένους στο ιστορικό της κάθε γυναίκας.

Όλες οι γυναίκες μπορούν να προσπαθήσουν να γεννήσουν κολπικά, με μία φυσιολογική εγκυμοσύνη στην διάρκεια της οποίας δεν παρουσιάστηκαν τα ακόλουθα:

• Ισχιακή προβολή που δεν ανατάχθηκε μετά την 37η εβδομάδα εγκυμοσύνης

• Πλακούντας με απόσταση από τον τράχηλο μικρότερη των 3εκ. μετά την 34η εβδομάδα ( παραχείλιος,επιχείλιος,επιποματικός)

• Εμφάνιση έρπη γεννητικών οργάνων με πρωτογενή λοίμωξη σε λιγότερο από τέσσερις με έξι εβδομάδες από τον επικείμενο τοκετό

• Όγκοι στην έξοδο της λεκάνης, όπως ινομύωμα που μειώνει αισθητά την χωρητικότητα της εξόδου της λεκάνης και παρεμποδίζεται κατ' επέκταση η έξοδος του μωρού

• Γυναίκες που έχουν πραγματοποιήσει κάθετη τομή στη μήτρα στην προηγούμενη καισαρική τους

• Δίδυμη κύηση

• Ρήξη μήτρας σε προηγούμενη προσπάθεια για φυσιολογικό τοκετό η εγκυμοσύνη

Ένας έμπειρος αναγνώστης αντιλαμβάνεται πως οποιαδήποτε προσπάθεια καλλιέργιας φοβίας έναντι του φυσιολογικού τοκετού μετά από καισαρική τομή είναι ανυπόστατος. Οι επαγγελματίες υγείας και οι γυναίκες συνεχώς θα πρέπει να αναζητούν τρόπους να φέρουν τη νέα μητέρα πιο κοντά στην επίτευξη ενός φυσιολογικού τοκετού για το καλό της δικής της υγείας αλλά και του μωρό της.

Μύθοι για την αποφυγή της προσπάθειας φυσιολογικού τοκετού μετά από καισαρική τομη (vbac):

Συχνά μία μέλλουσα μητέρα μπορεί να σκεφτεί ή κάποιος επαγγελματίες υγείας να της προτείνει για κάποιον από τους ακόλουθους λόγους, που συχνά προτάσσονταιως ως αντενδείξεις για την προσπάθεια φυσιολογικού τοκετού μετά από καισαρική (vbac) να προχωρήσει σε μια επαναλλειπτική καισαρική τομή.  Σας παραθέτω κάποιος από τους κοινότερους λόγους που συχνά φοβίζουν αναίτια και παρακωλύουν την σημαντική προσπάθεια μιας μαμάς, προσθέτοντάς  της φόβο και άγχος.

• Το μωρό είναι ψηλά στο τέλος της εγκυμοσύνης

• Ο τοκετός δεν έχει ξεκινήσει μέχρι τις 40 εβδομάδες και επειδή η πρόκληση τοκετού είναι επικίνδυνη μετά από καισαρική, η καισαρική τομή είναι η ασφαλέστερη λύση

• Το μωρό είναι τυλιγμένο με το λώρο

• Το μωρό δεν χωράει μέσα στη λεκάνη σας καθότι έχετε μικρό ύψος, μικρή λεκάνη, ψηλό σύντροφο-πατέρα του παιδιού ή φοράτε μικρό νούμερο παπούτσι

• Η επισκληρίδιος είναι επικίνδυνο να χρησιμοποιηθεί σε έναν τοκετό μετά από καισαρική τομή και αποτελεί αντένδειξη. Άρα όποια κόπελά επιθυμεί φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική θα πρέπει να είναι έτοιμη να αντέξει τους πόνους

• Η καισαρική τομή είναι ο πιο ανώδυνος τρόπος να γεννήσει μία γυναίκα σήμερα

• Η καισαρική τομή είναι ο ασφαλέστερος τρόπος να γεννούν οι γυναίκες σήμερα

Η λίστα είναι λίγο μεγάλη και συνήθως αναφέρεται σε εξόφθαλμα σχόλια του περιβάλλοντος μίας μέλλουσες μητέρες ή επαγγελματιών υγείας. Οι τελευταίοι εκφέρονται με άρνηση όσον αφορά την προσπάθεια κολπικού τοκετού μετά από καισαρική τομή, κυρίως από απειρία και άγνοια.  

Ποιοι παράγοντες θα πρέπει να συνυπολογιστούν στην προσπάθεια φυσιολογικού τοκετού μετά απο καισαρική τομή;

Κάποια στοιχεία στο ιστορικό μίας μέλλουσας μητέρας σχετικά με την γενικότερη υγεία της ή τον προηγούμενο τοκετό της είναι σημαντικά και μας προϊδεάζουν σχετικά με τον επικείμενο τοκετό. 

Μερικά από αυτά είναι τα παρακάτω

• Ηλικία της μητέρας (>40 ετών). Η υγεία της μητέρας παίζει σημαντικό ρόλο στην επιτυχία ενός φυσιολογικού τοκετού και είναι πάντα ένας παράγοντας που θα θέλαμε να υπολογίζεται.

• Ηλικία της εγκυμοσύνης (> ή < των 40 εβδομάδων). Οι περισσότερες γυναίκες θα γεννήσουν από τέσσερις ημέρες πριν την πιθανή τους ημερομηνία έως πέντε ημέρες μετά. Η πιθανή ημερομηνία δεν αποτελεί ημερομηνία λήξης της εγκυμοσύνης αλλά ακριβώς αυτό που λέει η λέξη. Μία ημερομηνία γύρω από την οποία περιμένουμε την έναρξη του φυσιολογικού τοκετού με αυτόματα συμπτώματα. Το πέρας των 40 εβδομάδων δεν αποτελεί αντένδειξη αλλά έναν παράγοντα που συμβάλλει σημαντικά στην στενότερη παρακολούθησης της επιτόκου και του μωρού της, με γνώμονα την ασφαλή συνέχιση της εγκυμοσύνης έως και την 42η εβδομάδα.          

• Η εμφάνιση επιπλοκών στην γενικότερη υγεία της μέλλουσας μητέρας πριν ή και κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης που σχετίζονται με ζαχαρώδη διαβήτη ή προεκλαμψία. Και οι δύο αυτές καταστάσεις αποτελούν ενδείξεις πρόωρου τερματισμού της εγκυμοσύνης πριν από την 40 εβδομάδες και συχνά συνυπολογίζονται για την επιτυχία ενός φυσιολογικού τοκετού μετά από καισαρική. 

• Η αιτία της προηγούμενης καισαρικής τομής. Παραδείγματος χάριν, αν ήταν απλά μία προγραμματισμένη καισαρική λόγω ισχιακής προβολής, πιθανότατα το ποσοστό επιτυχίας είναι σημαντικά αυξημένο (έως και 95%). Αυτό συμβαίνει επειδή σε αυτές τις περιπτώσεις δεν έχει υπάρξει προσπάθεια για φυσιολογικό τοκετό ή αποδεδειγμένο πρόβλημα στην εξέλιξη ενός φυσιολογικού τοκετού. Σε αντίθεση με τα παραπάνω, σε περίπτωση διενέργειας προηγούμενης καισαρικής λόγω δυσαναλογίας, οι πιθανότητες επιτυχίας ανέρχονται στο 78%, με την παρουσία του ίδιου προβλήματος να συμβαίνει συχνά και να επαναλαμβάνεται ως αιτία μιας δεύτερης καισαρικής.

Οποιοδήποτε κι αν είναι το ιστορικό σας, ο προσανατολισμός σας σχετικά με τον καλύτερο τρόπο να επιτύχετε έναν ασφαλή και εύκολο τοκετό θα πρέπει να στρέφεται κυρίως προς το φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική. 

Αναζητήστε επαγγελματίες του χώρου που διαθέτουν εμπειρία, γνώση και μπορούν να σας παρέχουν την απαραίτητη ασφάλεια έτσι ώστε να γίνει και για σας αυτή τη φορά ο τοκετός αυτό που πραγματικά θέλετε, αξίζετε και επιδιώκετε για τη νέα σας οικογένεια και το νέο μέλος που θα υποδεχτείτε.   

Γεωργία Λεζέ

Μαία, Msc, Advanced Midwifery Σύμβουλος θηλασμού IBCLC Εκπαιδεύτρια βρεφικού μασάζ ΙΑΙΜ Εκπαιδεύτρια Πρώτων βοηθειών RTI Μαία στο all4baby

Διαβάστε περισσότερα άρθρα της Γεωργίας Λεζέ, εδώ.