Ο έφηβος και η ασφάλεια του στο διαδίκτυο.

Μερικές συμβουλές που θα βοηθήσουν τους γονείς να αντιληφθούν αν το παιδί κάνει κατάχρηση του διαδικτύου, αλλά και να προλάβουν πιθανούς κινδύνους, είναι οι παρακάτω :

1) Ο υπολογιστής στο… σαλόνι

Το παιδί στην αρχή της εφηβικής περιόδου έχει ανάγκη να επικοινωνήσει τα συναισθήματα και τις σκέψεις του, είτε μέσα από τις διαπροσωπικές επαφές με τους γύρω του, είτε και μέσα από την ευρύτερη «κοινωνία» του διαδικτύου. Οι γονείς μπορούν να συνταιριάξουν τα δύο αυτά στοιχεία, φέρνοντας τον υπολογιστή σε ένα κοινό δωμάτιο, για παράδειγμα στο σαλόνι, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιείται από όλα τα μέλη της οικογένειας.
Με αυτόν τον τρόπο, γονείς και παιδιά θα έχετε τη δυνατότητα να δραστηριοποιείστε από κοινού σε ενδιαφέρουσες ιστοσελίδες, ενώ παράλληλα, θα μπορείτε να ελέγχετε την προσβασιμότητα σε απαγορευμένες ή επικίνδυνες αναζητήσεις.
Σε περίπτωση που ο έφηβος χρειάζεται υπολογιστή και στο δωμάτιό του για σχολικές εργασίες, μπορείτε να απομονώσετε εντελώς σε εκείνον τον υπολογιστή την πρόσβαση στο διαδίκτυο ή, αν είναι απαραίτητη η χρήση του, να βάλετε «φίλτρα», δηλαδή ειδικά προϊόντα λογισμικού που σκοπό έχουν την παρεμπόδιση της πρόσβασης σε μη επιθυμητές σελίδες.

2) Μίλα μου… για σένα

Μια ουσιαστική συζήτηση με τον έφηβο σχετικά με την επικινδυνότητα των διάφορων ιστότοπων που μπορούν να συναντήσουν στο διαδίκτυο είναι πάντα εποικοδομητική. Καλλιεργείστε την εμπιστοσύνη τους συζητώντας με τα παιδιά για τις ανάγκες αυτής τους της εξερεύνησης, τις επιλογές τους, αλλά και τις συνομιλίες τους στο διαδίκτυο.
Μπορείτε να παρατηρήσετε και το οπτικοακουστικό υλικό, για παράδειγμα τα CD, DVD, αλλά και τα έντυπα που επεξεργάζεται ή ανταλλάσει με τους συμμαθητές του. Έτσι, θα έχετε μια πληρέστερη εικόνα για τα θέματα που τον απασχολούν και ενδεχομένως να τα αναζητήσει και στο διαδίκτυο.

3) Τα γραπτά μένουν… στον υπολογιστή

Το λογισμικό του υπολογιστή είναι προγραμματισμένο να διατηρεί ένα αρχείο με τα στοιχεία εκείνα ή τις ιστοσελίδες με δραστηριότητα, σε μορφή «ιστορικού». Κατά διαστήματα, και πάντα διακριτικά, μπορείτε να επισκέπτεστε το ιστορικό του υπολογιστή, για να ελέγχετε την διαδικτυακή κινητικότητα του παιδιού, καθώς και τα αρχεία που έχει επεξεργαστεί το προηγούμενο διάστημα.
Αν εντοπίσετε κάποιο ύποπτο ή επικίνδυνο στοιχείο, τότε μπορείτε να ελέγξετε εις βάθος την κινητικότητα, ξεκινώντας από το ιστορικό των συνομιλιών και των ηλεκτρονικών μηνυμάτων που ο έφηβος έχει πρόσφατα ανταλλάξει.

4) Πίστευε και… ερεύνα

Εξηγήστε στα παιδιά πώς το κείμενο που διαβάζουν στο διαδίκτυο, ένα video ή μια φωτογραφία που έχει αναρτηθεί, δεν σημαίνουν αυτομάτως ότι αντιστοιχούν σε αληθινά γεγονότα. Οι ιστότοποι προέρχονται από την παγκόσμια αγορά, αλλά παράλληλα, προορίζονται και για εκείνη. Όπως λειτουργούμε και στην πραγματική επαφή με τους γύρω μας, λοιπόν, και οι πληροφορίες που λαμβάνουμε από το διαδίκτυο θα πρέπει επίσης πάντα να φιλτράρονται.
Τα προσωπικά στοιχεία του έφηβου, όπως το πλήρες όνομα, η διεύθυνση και οι αριθμοί τηλεφώνου, καθώς και στοιχεία που αφορούν για παράδειγμα την οικονομική κατάσταση των γονέων, δεν θα πρέπει να κοινοποιούνται στο διαδίκτυο, καθώς δεν γνωρίζουμε ποιος, πότε και με ποιόν σκοπό θα προσπαθήσει να έχει πρόσβασή σε αυτά.
Αν αντιληφθείτε πώς κάποιο άτομο ζητάει πληροφορίες, αρχικά μιλήστε με το παιδί και σιγουρευτείτε πώς δεν θα υποκύψει, ενώ αν παρατηρήσετε επίμονη συμπεριφορά ή το παιδί να πιέζεται και να μην επιθυμεί να το συζητήσει μαζί σας, τότε ελέγξτε επισταμένα την κατάσταση και αν βρείτε επικίνδυνο υλικό και αγνώστου προελεύσεως αρχεία, μπορείτε να απευθυνθείτε στις αρμόδιες αρχές για τη δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος.

5) You got… e-mail

Ένα βασικό εργαλείο επικοινωνίας στο διαδίκτυο είναι το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, το οποίο αποτελεί ένα παγκόσμιο μέσο επικοινωνίας. Εξηγήστε στα παιδιά τι είναι η ανεπιθύμητη αλληλογραφία και πώς πρέπει να την αντιμετωπίζουν, προκειμένου να αποφεύγουν ηλεκτρονικούς ιούς και σελίδες που θέλουν να εγκαταστήσουν ανεπιθύμητα προγράμματα στον υπολογιστή, χωρίς την έγκρισή μας. Μιλήστε στους έφηβους για την συνημμένη αλληλογραφία και το πώς θα πρέπει να την διαχειρίζονται, προκειμένου να έχουν μια ασφαλή περιήγηση.
Αν αντιληφθείτε ότι ο έφηβος αναστατώνεται με τη λήψη κάποιων e-mails, ενθαρρύνετέ τον να σας μιλήσει για αυτό και βοηθήστε τον να αποκλείσει οριστικά την περαιτέρω λήψη τους.

6) Ο έλεγχος ήρθε από… μακριά

Μπορείτε να εγκαταστήσετε ειδικά προγράμματα «ομαδικής διαχείρισης» στον υπολογιστή που χρησιμοποιεί ο έφηβος. Τα συγκεκριμένα προγράμματα θα σας δώσουν τη δυνατότητα να ελέγχετε, ταυτόχρονα με το παιδί, τους ιστότοπους που επισκέπτεται, όσο χρησιμοποιεί τον υπολογιστή του. Κατά αυτόν τον τρόπο, χωρίς να χρειάζεται να είστε εσείς μπροστά στην οθόνη του ή να χρησιμοποιείτε τον υπολογιστή του παιδιού σας, θα μπορείτε να ελέγχετε την διαδικτυακή του κινητικότητα.

Η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του διαδικτύου είναι, κατά κύριο λόγο, ένα απαραίτητο εργαλείο για τις απαιτήσεις της καθημερινότητάς, τόσο των ενηλίκων, όσο και των εφήβων, γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολο τον αποκλεισμό του. Όμως, με την άκρως προσεκτική χρήση τους, τον διακριτικό έλεγχο και την παρέμβαση των γονέων, αν τυχόν κριθεί αναγκαίο, μπορούν να αποφθεχθούν οι επικίνδυνες καταστάσεις.