Μεγαλώνοντας μόνο με τη μαμά

Καυγάς, Διαζύγιο, χωρισμόςΜετά από ένα διαζύγιο η γενικά χωρισμό ο άντρας και η γυναίκα χάνουν την ιδιότητα του συζύγου αλλά όχι την ιδιότητα του γονέα. Συνήθως η μαμά έχει την επιμέλεια και ο μπαμπάς αποχωρεί από το σπίτι.

Κάθε οικογένεια αντιδρά διαφορετικά σε τέτοιες καταστάσεις αλλά το σίγουρο είναι ότι ως ένα βαθμό ορισμένα πράγματ είναι «στο χέρι μας» ή μάλλον «στη συμπεριφορά μας».

Ας δούμε λοιπόν αναλυτικότερα το ρόλο των δυο φύλων και κυρίως του μπαμπά όταν αυτός λόγω διαφόρων συνθηκών δεν ζει στο ίδιο σπίτι με το παιδί του.


Ο ρόλος των δύο φύλων

Πολλές φορές η ανατροφή των παιδιών θεωρείται ότι ανήκει στο μητρικό πρόσωπο. «Η γυναίκα είναι για να μεγαλώνει τα παιδιά» είναι μια φράση που για πολλά χρόνια κυριαρχούσε στις αντιλήψεις των ανθρώπων και όμως είναι λάθος. Όσο απαραίτητη είναι η συμβολή του πατέρα για τη δημιουργία του παιδιού τόσο απαραίτητη είναι η συμμετοχή και στην ανατροφή του.

Σαφώς και υπάρχουν διαφοροποιήσεις στις υποχρεώσεις και το ρόλο των γονέων αλλά και η παρουσία και των δυο είναι απαραίτητη στο βαθμό που οι εκάστοτε συνθήκες το επιτρέπουν .

Η απουσία του πατέρα να περιοριστεί στον τόπο κατοικίας, με άλλα λόγια ο πατέρας μπορεί να απουσιάζει από το σπίτι αλλά όχι και από τη ζωή του παιδιού. Και καθώς οι αντιδράσεις των παιδιών στο διαζύγιο διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία, το γνωστικό και συναισθηματικό υπόβαθρο, είναι σημαντικό να διαχειριστούμε έτσι την κατάσταση ώστε να βρεθεί ένα σημείο ισορροπίας στην κάλυψη των αναγκών και επιθυμιών όλων των μελών της οικογένειας. Το γεγονός ότι η μητέρα έχει την επιμέλεια δεν συνεπάγεται ούτε ότι ο ρόλος της «παίρνει μεγαλύτερη αξία» ούτε ότι μπορεί να αντικαταστήσει αυτόν του πατέρα.


Ο ρόλος του μπαμπά

Ο «σούπερ ήρωας» στη φαντασία κάθε παιδιού είναι ο μπαμπάς του. Στο παιδικό μυαλουδάκι αυτός ο ένας που είναι μεγαλόσωμος, δυνατός, έξυπνος, εύστροφος, μπορεί να λύνει προβλήματα, να τα προσέχει και να τα προστατεύει είναι ο μπαμπάς, ο δικός τους προσωπικός ήρωας. Πυρετός, ένα χτύπημα, ένα χαλασμένο παιχνίδι, μια άσχημη ημέρα όλα φαντάζουν λιγότερο αρνητικά στην αγκαλιά του μπαμπά. Αυτή η αγκαλιά μετατρέπεται σε «φρούριο» όπου τα παιδιά μπορούν να κλειστούν μέσα και να νιώσουν ασφαλή και ήρεμα.

Σε αυτό το κορυφαίο συναίσθημα ασφάλειας, προστασίας και ψυχικής ηρεμίας κρύβεται η ουσία του πατρικού ρόλου. Και καθώς προυπόθεση για να χτίσει ένα άτομο τη ζωή και την προσωπικότητα του είναι το να νιώθει σωματικά και συναισθηματικά ασφαλή και ισορροπημένο, η αντρική παρουσία είναι απαραίτητη στη ζωή κάθε παιδιού στο βαθμό και τη συχνότητα που οι εκάστοτε συνθήκες το επιτρέπουν.

Διαβάστε περισσότερα για το ρόλο του μπαμπά στο σχετικό άρθρο (Ο ρόλος του μπαμπά )


Αισθητή παρουσία του πατέρα

Τι γίνεται αν ο πατέρας απουσιάζει από το σπίτι; πως μπορεί να κάνει αισθητή την «παρουσία» και όχι την «απουσία» του;

  • Η λύση του σαββατοκύριακου. Μια βόλτα, μια ταινία, η αγαπημένη δραστηριότητα του παιδιού, στιγμές που μπορείτε να μοιραστείτε μαζί του εάν κλέψετε λίγο χρόνο το σαββατοκύριακο που συνήθως οι ρυθμοί χαλαρώνουν λιγάκι.

  • Παρουσία σε σημαντικά γεγονότα. ένα ποίημα στη γιορτή του σχολείου, ένας αγώνας σε κάποιο άθλημα, η απονομή κάποιου βραβείου είναι στιγμές που το παιδί χρειάζεται την αποδοχή και την υποστήριξη και των δύο γονέων.

  • Καθημερινή επικοινωνία, έστω και τηλεφωνική, ώστε το παιδί να νιώθει το ενδιαφέρον του πατέρα του.

  • Σεβασμός, αυθορμητισμός και ελευθερία κινήσεων, στοιχεία που πρέπει να διαπνέουν κάθε μορφή σχέσης. Στο χρόνο που περνάτε με το παιδί προσπαθήστε να χτίσετε μια ποιοτική σχέση. Περάστε στο παιδί το μήνυμα ότι είστε διαθέσιμος για εκείνο όποτε σας χρειαστεί.


Απουσία του πατέρα

Το παιδί που καλείται να προσαρμοστεί σε μια διαφορετική οικογενειακή κατάσταση (από αυτήν των φίλων του που ζουν με δυο γονείς) πρέπει να συμβιβαστεί με κάποια δεδομένα.

Τι γίνεται όμως με τα συναισθήματα του; αυτά δέχονται «συμβιβασμούς»; πόσο οι γονείς το λαμβάνουν αυτό υπ’ όψη τους, δυσκολεύουν ή διευκολύνου το παιδί;

Σημαντικό στοιχείο είναι η επικοινωνία. Για ένα παιδί η επικοινωνία και με τους δυο γονείς είναι σημαντική , έστω και υπό διαφορετικές συνθήκες.

  • Εάν ένας από τους δύο γονείς έχει πεθάνει ή εγκαταλείψει την οικογένεια η επικοινωνία με αυτόν είναι ανέφικτη. Στην περίπτωση αυτή προσπαθήστε να αφουγκραστείτε τις ανάγκες του παιδιού και στο βαθμό που μπορείτε να τις ικανοποιήσετε

    πχ. Εάν κάτι που θα έκανε με τον πατέρα μπορείτε να το κάνετε μαζί, αφιερώστε του χρόνο και μοιραστείτε στιγμές. Επίσης συζητήστε μαζί του και προσπαθήστε να εξαλείψετε από το μυαλό του το ενδεχόμενο ότι αυτό μπορεί να ευθύνεται για την απώλεια του πατέρα καθώς πολλές φορές τα παιδιά νιώθουν ενοχές και πιστεύουν πως η αιτία απουσίας ή «φυγής» του πατέρα είναι αυτά.

  • Δικηγόροι, σύμβουλοι, συγγενικά άτομα και ένα σωρό τρίτα πρόσωπα προσπαθούν να κανονίσουν τη μορφή σχέσης πατέρα-μητέρας και πατέρα-παιδιού. Εάν για τους χ λόγους δεν είστε σε θέση να συνεννοηθείτε με τον πατέρα του παιδιού, τουλάχιστον μη βάζετε το παιδί στη θέση του «μεσολαβητή». Ακόμη και αν ένας άντρας ήταν ακατάλληλος σύζυγος, μπορεί να είναι ένας υπέροχος πατέρας. Μη στερείτε στο παιδί την επικοινωνία με τον πατέρα του και μην το τοποθετείτε σε διλημματικές καταστάσεις. Γιατί να επιλέξει ή τη μαμά ή τον μπαμπά; και τους δυο τους έχει ανάγκη «δίπλα» του, όχι «απέναντι» του.


Δεύτερος γάμος

Πολλές φορές έρχεται στο προσκήνιο το θέμα ενός δεύτερου γάμου. Και πάλι οι αντιδράσεις των παιδιών διαφέρουν.

Κάποια παιδιά βλέπουν το ζήτημα ως «αντικατάσταση» του αγαπημένου τους προσώπου και αντιτίθενται έντονα σε αυτό. Κάποια άλλα δεν παρουσιάζουν ακραίες αντιδράσεις.

Ανάλογα με την ηλικία, τις σχέσεις του παιδιού με τους γονείς, το χαρακτήρα, την προσωπικότητα του, το παιδί διαμορφώνει μια άποψη την οποία σαφώς πρέπει να ακούσουμε και να συζητήσουμε.

Στο σημείο όμως αυτό θα πρέπει να μπουν και κάποια όρια. Άλλο μητέρα και άλλο γυναίκα. Δεν είναι δυνατό το παιδί να καθορίζει την προσωπική ζωή των γονέων, γιατί έχουν και αυτοί δικές τους, διαφορετικές ανάγκες.

Για να είστε «σωστή» μητέρα πρέπει να είστε ψυχικά ισορροπημένη και συναισθηματικά καλυμμένη. Δεν ανακοινώνουμε ή επιβάλλουμε στο παιδί την παρουσία ενός άλλου ατόμου. Συζητάμε μαζί του και προσπαθούμε να χτίσουμε μια «νέα οικογένεια» με βασικό στοιχείο τις σχέσεις εμπιστοσύνης.

Όταν οι γονείς έχουν κοινό «πλάνο» στο θέμα της ανατροφής των παιδιών ανεξαρτήτως αν τα πάνε μεταξύ τους καλά και έχουν μια καλή συνεννόηση (έστω και τυπική) το παιδί νιώθει περισσότερο ασφαλές, εκδηλώνει αυθόρμητα τις σκέψεις του, δεν «φορτώνεται» ευθύνες και προβλήματα που δεν του αναλογούν.