Καθημερινές καταστάσεις που φαίνονται απλές, όμως μπορεί να είναι τραυματικές για τα παιδιά
Ενώ όλοι οι γονείς κάνουν τα πάντα για να προφυλάξουν τα παιδιά τους από αρνητικές ή άσχημες εμπειρίες, πολλά παιδιά βιώνουν τραυματικά γεγονότα από μικρή ηλικία.
Οι ειδικοί βεβαιώνουν ότι πολλά παιδιά που έχουν πάει σε παιδιατρικό κέντρο υγείας έχουν αντιμετωπίσει ένα τουλάχιστον τραυματικό συμβάν.
Τα δυνητικά τραυματικά γεγονότα, συμπεριλαμβανομένης της βίας ή της κακοποίησης, ενός φυλακισμένου μέλους της οικογένειας, ή μία απόπειρα αυτοκτονίας ή και θάνατο, που συμβαίνουν πριν από τα 17 χρόνια, είναι γνωστά ως «αρνητικές εμπειρίες παιδικής ηλικίας».
Ωστόσο, οι ειδικοί δηλώνουν ότι υπάρχουν επίσης καθημερινές εμπειρίες που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα παιδί, που δεν θεωρούνται τόσο αρνητικές/αγχωτικές, αλλά μπορεί να προκαλέσουν μακροχρόνια θλίψη.
«Κάθε γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να αισθανθεί το παιδί απώλεια ή προσωπική απειλή, θεωρείται ως τραύμα», σύμφωνα με τους ειδικούς.
Κοινά γεγονότα που μπορεί να είναι τραυματικά.
Εκφοβισμός, ατύχημα, τραυματισμοί, απομόνωση και αποτυχία στα μαθήματα, είναι παραδείγματα γεγονότων που έχουν τραυματικό αντίκτυπο σε ένα παιδί. Δηλαδή, για να είναι ένα γεγονός «τραυματικό», πρέπει το παιδί να το δει σαν μία σωματική η ψυχολογική απειλή. Οι δε επιπτώσεις μπορεί να διατηρηθούν και να επηρεάσουν αρνητικά την καλή λειτουργία και ευημερία του παιδιού.
Τα παιδιά που δεν έχουν αυτοέλεγχο ενδέχεται να κινδυνεύουν περισσότερο να «συγκλονιστούν με κάποια καθημερινά γεγονότα». Όμως κάθε παιδί μπορεί ορισμένες φορές να βιώσει ένα καθημερινό γεγονός σαν καταστροφικό.
Έτσι έχουμε τρεις κύριες κατηγορίες:
Η απώλεια από κάτι συγκεκριμένο.
Αυτό μπορεί να είναι η μετακόμιση, ένα καινούργιο αυτοκίνητο, χάσιμο ενός αντικειμένου ή ακόμη καινούργια έπιπλα στο σπίτι.
ενώ οι ενήλικες θωρούν απώλεια αυτό που σχετίζεται με τους ανθρώπους, τα παιδιά μπορούν και το κάνουν συχνά, να βιώσουν την απώλεια συγκεκριμένων πραγμάτων ως τραυματικά.
Μία αλλαγή σε σχέση.
Όπως όταν φύγει ο μεγάλος αδελφός για τις σπουδές του ή απλά για να μείνει στο δικό του σπίτι, μία σοβαρή σύγκρουση των μεγάλων μελών της οικογένειας, ο καλύτερος φίλος που μετακομίζει μακριά ή η αγαπημένη ομάδα φίλων που αλλάζει.
Μία απειλή για την ασφάλειά τους.
Αλλαγές στον κόσμο που δεν τα επηρεάζουν άμεσα, αλλά που θα μπορούσαν να τα κάνουν να ανησυχούν ότι κάτι κακό θα μπορούσε να συμβεί, όπως η αναφορά ενός βίαιου γεγονότος στις ειδήσεις, ο θάνατος του γονέα ενός συμμαθητή, κάποια βίαια γεγονότα σε άλλη χώρα. Όλα αυτά μπορεί να τρομάξουν το παιδί και να το κάνουν να ανησυχήσει μήπως συμβεί και σε αυτό.
Απότομη αλλαγή συμπεριφοράς.
Τα παιδιά και οι έφηβοι δεν είναι πάντα σε θέση να ενημερώσουν τους γονείς τους ότι παλεύουν για να τα βγάλουν πέρα. Μία όμως απότομη αλλαγή στην συμπεριφορά τους είναι μία καλή ένδειξη ότι κάτι συμβαίνει.
Παιδική εμπειρία.
Τα παιδιά μπορεί να αλλάξουν τις συνήθειες τους στο φαγητό, στον ύπνο, μπορεί να δυσκολεύονται να προσέξουν ή να συγκεντρωθούν, να φαίνονται πιο εύθραυστα ή να γίνουν πολύ συναισθηματικά. Επίσης μπορεί να μην θέλουν πλέον να συμμετέχουν σε δραστηριότητες που αγαπούσαν και να κλειστούν στον εαυτό τους.
Αντιδρώντας με υπερβολικό τρόπο.
Αν δείτε το παιδί να νιώθει ότι «καταρρέει» λίγες ημέρες μετά από κάποιο γεγονός, αυτό μάλλον είναι ένδειξη ότι κάτι δεν είναι σωστό. Αν πήρε λάθος σχολικό λεωφορείο, ή έκανε κάτι ενοχλητικό στην τάξη, αυτό θα μπορούσε να του προκαλέσει δυσφορία και άγχος. Είναι μία φυσιολογική αντίδραση στο ότι ζούμε στην κοινωνία. Όμως αν αυτές οι εμπειρίες του προκαλέσουν μία ανεξέλεγκτη οργή για ημέρες μετά το συμβάν, είναι η κατάλληλη στιγμή να έχετε μία σοβαρή συζήτηση μαζί του.
Πρέπει να μάθουν τις επιπτώσεις του τραύματος.
Οι ειδικοί λένε ότι είναι σημαντικό να γνωρίζουν τον αντίκτυπο των τραυμάτων, των αντιξοοτήτων και του άγχους στο σώμα και στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο του παιδιού. Έχοντας μία βαθύτερη κατανόηση της εμπειρίας του παιδιού και της επίδρασής της στην λειτουργία του, επιτρέπει στους γονείς να εμπλακούν με περισσότερη ευαισθησία στο πρόβλημα του παιδιού τους και να του δώσουν τους κατάλληλους πόρους και την υποστήριξη που έχει ανάγκη για να το βοηθήσουν να ξεπεράσει την όποια τραυματική εμπειρία.
Προσπαθήστε να καταλάβουν ότι τα ακούτε.
Είτε το παιδί έχασε τον/την αγαπημένο του, είτε έχει υποστεί εκφοβισμό, οι γονείς πρέπει οπωσδήποτε να δεχτούν τα συναισθήματα του. Μπορεί, σαν ενήλικες, να μην δικαιολογούν μία υπερβολική αντίδραση του παιδιού, ή ακόμη και να την θεωρούν ανόητη. Όμως έτσι δεν επιτυγχάνουν τίποτε απλά μπορεί να επιδεινώσουν τις αντιδράσεις του. Είναι πολύ σημαντικό, δηλώνουν οι ειδικοί, να αφήνουν οι γονείς να γνωρίζει το παιδί τους, ότι καταλαβαίνουν την δυστυχία του και το άγχος του και ότι θα το βοηθήσουν να το ξεπεράσει.
Δημιουργήστε μία αίσθηση ασφάλειας.
Η καλλιέργεια της πνευματικής ηρεμίας του παιδιού, εξασφαλίζοντας την ασφάλειά του, είναι πολύ σημαντική. Ακούτε πάντα το παιδί σας και δουλέψτε για να καταλάβετε την αντίδρασή του.
Αν λυπήθηκε πολύ γιατί αγοράσετε ένα καινούργιο αυτοκίνητο, μπορείτε να πείτε ότι και εσείς στενοχωρηθήκατε αλλά έπρεπε να γίνει. Μπορεί να θυμάται όλες τις ωραίες εκδρομές που κάνατε και αν θέλει να βγάλετε κάποιες φωτογραφίες. Σε λίγες ημέρες στρέψτε την προσοχή του σε λιγότερο δυσάρεστα θέματα.
Αυτό διδάσκει στα παιδιά πώς να θέτουν όρια γύρω από τις συναισθηματικές αντιδράσεις τους, δηλώνουν οι ειδικοί. Τα παιδιά που πραγματικά έχουν μία τραυματική αντίδραση σε ένα γεγονός θα συνεχίσουν να το θυμούνται. Όταν όμως οι γονείς ανταποκριθούν με συνέπεια σε μία αντίδραση του παιδιού θα το βοηθήσουν να προχωρήσει μέσα από αυτή την εμπειρία.
Έτσι λοιπόν, μία συνηθισμένη κατάσταση, όπως ένας κακός βαθμός ή ένα μικρό ατύχημα μπορεί να είναι τραυματικό για το παιδί και να του αφήσει μία μακροχρόνια λύπη, αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά. Αν λοιπόν παρατηρήσετε ότι κάτι άλλαξε στην συμπεριφορά του παιδιού ή έχει ακόμη άγχος για κάτι που συνέβη πριν από καιρό, βεβαιωθείτε ότι το στηρίζετε και δουλεύετε μαζί του για να το ξεπεράσει.
